حسن حمیدی - Crops and Horticulture Research Department, Khorasan Razavi Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, AREEO, Mashhad, Iran
مسعود احمدی - Sugar Beet Research Department, Khorasan Razavi Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, AREEO, Mashhad, Iran
ساناز رمضانپور - Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources
علی معصومی - Payam Noor University, Mashhad
سارا خرمیان - Payam Noor University, Mashhad

     این آزمایش به ­منظور ارزیابی تنوع ژنتیکی لینه­ های نیمه­ خواهری چغندرقند (۴۸ لاین و یک رقم شاهد) تحت تنش رطوبتی مزرعه (۲۰۰ میلی­ متر تبخیر از تشتک تبخیر کلاس A) در مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی با استفاده از طرح بلوک­ های کامل تصادفی با سه تکرار در سال ۱۳۹۴ انجام شد. در این تحقیق صفاتی از قبیل عملکرد ریشه، عملکرد قند ناخالص، درصد قند ریشه، تعداد برگ، اختلاف دمای برگ و محیط، شاخص شادابی، محتوی آب نسبی برگ، وزن ویژه برگ، نمره رنگ برگ، نمره رشد برگ، طرز قرارگیری برگ، نمره رشد ریشه، تعداد ریشه در هر ردیف و نسبت طول به عرض ریشه اندازه­ گیری شد. نتایج نشان داد که از نظر کلیه صفات مورد مطالعه بین ژنوتیپ­ های مورد بررسی تفاوت معنی­ داری در سطح یک درصد وجود دارد. در این تحقیق، عملکرد ریشه، همبستگی مثبت و معنی­ داری با عملکرد قند ناخالص، نمره رنگ برگ و نمره رشد ریشه داشت درحالی­ که بین عملکرد ریشه و صفات تعداد برگ و نسبت طول به عرض ریشه همبستگی منفی و معنی ­داری مشاهده گردید. با توجه به دندروگرام حاصل از تجزیه کلاستر می­ توان ژنوتیپ­ ها را برای صفت عملکرد قند ناخالص در چهار گروه عمده قرار داد. تجزیه به عامل ­ها منجر به شناسایی چهار عامل گردید که در مجموع ۲/۷۳ درصد تغییرات کل را توجیه کردند. ژنوتیپ hf۴ s۱ از نظر صفات عملکرد ریشه، عملکرد قند ناخالص و نمره رنگ برگ نسبت به سایر ژنوتیپ ­ها برتری نشان داد و به عبارتی دارای پتانسیل تحمل به تنش خشکی بالایی می­ باشد.  

Drought, Genotype, Root yield, Sugar yield, خشکی, ژنوتیپ, عملکرد ریشه, عملکرد قند