ارزیابی شاخص های تحمل به تنش خشکی در ژنوتیپ های برنج (Oryza sativa L.)

Publish Year: 1397
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: Persian
View: 197

This Paper With 12 Page And PDF Format Ready To Download

  • Certificate
  • من نویسنده این مقاله هستم

این Paper در بخشهای موضوعی زیر دسته بندی شده است:

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این Paper:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JCB-10-25_002

تاریخ نمایه سازی: 17 مهر 1400

Abstract:

     تنش خشکی یکی از مهم­ترین تنش­های غیرزیستی در گیاهان زراعی است که بر حسب زمان، مدت و شدت تنش می­تواند عملکرد دانه را با تاثیر بر هر یک از اجزای آن کاهش دهد. این پژوهش با هدف ارزیابی پتانسیل ژنتیکی تحمل به خشکی روی عملکرد دانه (شلتوک) در ژنوتیپ­های برنج انجام شد. آزمایش به­صورت دو طرح مجزا در قالب بلوک­های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده علوم کشاورزی دانشگاه گیلان در سال ۱۳۸۵ انجام شد. آبیاری مزرعه آزمایشی در هر دو محیط تنش و بدون تنش، تا ابتدای دوره پنجه­دهی ژنوتیپ­ها به­طور یکسان و به­صورت غرقابی انجام شد. سپس در آزمایش در شرایط خشکی، آبیاری به­طور کامل قطع گردید، در حالی­که در آزمایش در شرایط بدون تنش، آبیاری به­طور کامل تا انتهای دوره رسیدگی انجام شد. نتایج حاصل از مقایسه میانگین شاخص­های مختلف تحمل و حساسیت به خشکی بر اساس عملکرد دانه، ارقام Araguiua، Diwani، دم سفید، دم سرخ و حسن سرایی آتشگاه را به­عنوان ژنوتیپ­های حساس به خشکی معرفی نمودند این ارقام دارای بیشترین حساسیت به خشکی بودند و کمترین عملکرد شلتوک (به ترتیب ۶۸/۱، ۴۸/۱، ۸۲/۱، ۹۶/۱ و ۱۴/۲ تن در هکتار) را تولید نمودند. همچنین، ارقام نعمت، سپیدرود، IR۶۴، بجار و IR۵۰ بیشترین تحمل را به تنش خشکی نشان دادند و دارای بالاترین عملکرد شلتوک (به ترتیب ۰۷/۷، ۵۹/۴، ۰۴/۴، ۰۳/۴ و ۳۸/۴ تن در هکتار) بودند. این ارقام برای کشت در سال­های خشک و شرایط کم آب و نیز به­عنوان والدین تلاقی برای افزایش تحمل به خشکی ارقام والدین تجاری برنج توصیه می­شوند. نتایج حاصل از تجزیه به مولفه­های اصلی در شرایط تنش خشکی دو مولفه اصلی را شناسایی نمود که بیش از ۹۸ درصد از واریانس شاخص­ها را توجیه نمودند. ترسیم بای­پلات بر اساس دو مولفه اصلی نشان داد که مولفه اول (پتانسیل عملکرد و تحمل به خشکی) همبستگی مثبت و بالایی را با شاخص­های YS، YP، MP، GMP، HM و STI دارد. دومین مولفه (پاسخ به خشکی) همبستگی مثبت با شاخص­های DRI و RDI داشت. تجزیه خوشه­ای داده­ها بر مبنای تمامی صفات مطالعه شده به روش حداقل واریانس وارد ژنوتیپ­ها را در ۴ گروه طبقه­بندی نمود. برآورد میانگین گروه­ها و تفاوت آنها از میانگین کل ژنوتیپ­ها نشان داد که اختلاف معنی­داری بین گروه­ها از نظر کلیه صفات فیزیولوژیک و مرفولوژیک اندازه­گیری شده وجود دارد.  

Authors

صنم صفائی چائی کار

Tea Research Center, Horticultural Sciences Research Institute, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREOO),

بابک ربیعی

۲- Professor of Plant Breeding, Department of Agronomy and Plant Breeding, College of Agricultural Science, University of Guilan, Rasht, Iran.

مهدی رحیمی

Assistant Professor of plant breeding, Department of Biotechnology, Institute of Science and High Technology and Environmental Sciences, Graduate University of Advanced Technology, Kerman, Iran

مراجع و منابع این Paper:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این Paper را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود Paper لینک شده اند :
  • Abarshahr, M. ۲۰۰۹. Drought stress tolerance in Rice genotypes. M.Sc. ...
  • Abarshahr, M., B. Rabiei and H. Samizadeh-Lahigi. ۲۰۱۱. Assessing genetic ...
  • Acosta-Gollegos, J.A. and M.W. Adams. ۱۹۹۱. Plant traits and yield ...
  • Behpouri, A., M. Kheradnam and E. Bijanzadeh. ۲۰۰۶. Evaluation of ...
  • Bidinger, F.R., V. Mahalkshmi and G.D.P. Rao. ۱۹۷۸. Assessment of ...
  • Chaves, M.M., J.S. Pereira, J. Maroco, M.L. Rodriques, C.P.P. Ricardo, ...
  • Fernandes, G.C. ۱۹۹۲. Effective selection criteria for assessing plant stress ...
  • Fischer, R.A. and R. Maurer. ۱۹۷۸. Drought resistance in spring ...
  • Golabadi, M., A. Arzani and S.A.M. Maibody. ۲۰۰۶. Assessment of ...
  • Kohansal Vajargah, F., E. Amiri, F. Paknejad, S. Vazan and ...
  • Lafitte, R., A. Blum and G. Altin. ۲۰۰۳. Using secondary ...
  • Levitt, J. ۱۹۸۰. Responses of plants to environmental stresses: Water, ...
  • Matsushima, S. ۱۹۶۶. Crop science in rice: Theory of yield ...
  • Mostajeran, A. and V. Rahimi-Eichi. ۲۰۰۸. Drought stress effects on ...
  • Nahvi, M., M. Yazdani, M. Alah-Gholipour and M. Hosieni. ۲۰۰۴. ...
  • Nazari, L. and H. Pakniat. ۲۰۱۰. Assessment of drought tolerance ...
  • Noormand Moayad, F. ۱۹۹۷. Study of quantitative traits variation and ...
  • Ouk, Makara, J., M. Basnayake, S. Tsubo, K.S. Fukai, M. ...
  • Quizenberry, J.E. ۱۹۸۲. Breeding for drought resistance and plant water ...
  • Rabiei, B. and S. Safaei Chaeikar. ۲۰۰۸. Breeding Rice for ...
  • Rahimi, M., H. Dehghani, B. Rabiei and A. Tarang. ۲۰۱۲. ...
  • Rosielle, A.A. and J. Hamblin. ۱۹۸۱. Theoretical aspects of selection ...
  • Schonfled, M.A., R.C. Johnson, B. Carver and D.W. Morhinweg. ۱۹۸۸. ...
  • Siddique, M.R.B., A. Hamid and M.S. Islam. ۲۰۰۰. Drought stress ...
  • Sori, J., H. Dehghani and H. Sabaghpoor. ۲۰۰۵. Study of ...
  • Tao, H., H. Brueck, K. Dittert, C. Kreye, S. Lin ...
  • Yang, J.C., K. Liu, S.F. Zhang, X.M. Wang, Z.Q. Wang ...
  • Zhou, G.S., D.M. Jin and F.Z. Mei. ۲۰۰۷. Effects of ...
  • Abarshahr, M. ۲۰۰۹. Drought stress tolerance in Rice genotypes. M.Sc. ...
  • Abarshahr, M., B. Rabiei and H. Samizadeh-Lahigi. ۲۰۱۱. Assessing genetic ...
  • Acosta-Gollegos, J.A. and M.W. Adams. ۱۹۹۱. Plant traits and yield ...
  • Behpouri, A., M. Kheradnam and E. Bijanzadeh. ۲۰۰۶. Evaluation of ...
  • Bidinger, F.R., V. Mahalkshmi and G.D.P. Rao. ۱۹۷۸. Assessment of ...
  • Chaves, M.M., J.S. Pereira, J. Maroco, M.L. Rodriques, C.P.P. Ricardo, ...
  • Fernandes, G.C. ۱۹۹۲. Effective selection criteria for assessing plant stress ...
  • Fischer, R.A. and R. Maurer. ۱۹۷۸. Drought resistance in spring ...
  • Golabadi, M., A. Arzani and S.A.M. Maibody. ۲۰۰۶. Assessment of ...
  • Kohansal Vajargah, F., E. Amiri, F. Paknejad, S. Vazan and ...
  • Lafitte, R., A. Blum and G. Altin. ۲۰۰۳. Using secondary ...
  • Levitt, J. ۱۹۸۰. Responses of plants to environmental stresses: Water, ...
  • Matsushima, S. ۱۹۶۶. Crop science in rice: Theory of yield ...
  • Mostajeran, A. and V. Rahimi-Eichi. ۲۰۰۸. Drought stress effects on ...
  • Nahvi, M., M. Yazdani, M. Alah-Gholipour and M. Hosieni. ۲۰۰۴. ...
  • Nazari, L. and H. Pakniat. ۲۰۱۰. Assessment of drought tolerance ...
  • Noormand Moayad, F. ۱۹۹۷. Study of quantitative traits variation and ...
  • Ouk, Makara, J., M. Basnayake, S. Tsubo, K.S. Fukai, M. ...
  • Quizenberry, J.E. ۱۹۸۲. Breeding for drought resistance and plant water ...
  • Rabiei, B. and S. Safaei Chaeikar. ۲۰۰۸. Breeding Rice for ...
  • Rahimi, M., H. Dehghani, B. Rabiei and A. Tarang. ۲۰۱۲. ...
  • Rosielle, A.A. and J. Hamblin. ۱۹۸۱. Theoretical aspects of selection ...
  • Schonfled, M.A., R.C. Johnson, B. Carver and D.W. Morhinweg. ۱۹۸۸. ...
  • Siddique, M.R.B., A. Hamid and M.S. Islam. ۲۰۰۰. Drought stress ...
  • Sori, J., H. Dehghani and H. Sabaghpoor. ۲۰۰۵. Study of ...
  • Tao, H., H. Brueck, K. Dittert, C. Kreye, S. Lin ...
  • Yang, J.C., K. Liu, S.F. Zhang, X.M. Wang, Z.Q. Wang ...
  • Zhou, G.S., D.M. Jin and F.Z. Mei. ۲۰۰۷. Effects of ...
  • نمایش کامل مراجع