بررسی تنوع ژنتیکی، وراثت پذیری و ارتباط بین عملکرد دانه و صفات مرتبط با عملکرد در ژنوتیپ های گندم نان در شرایط دیم

     به­منظور بررسی تنوع، روابط بین صفات، تاثیر مستقیم و غیرمستقیم صفات بر عملکرد دانه، ۱۸ لاین و رقم گندم نان به مدت سه سال زراعی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار در ایستگاه سراب چنگایی خرم آباد ارزیابی شدند. لاین های ۱۱، ۵، ۱۵ و ۱۰ به ترتیب با میانگین عملکرد ۲/۲۷۵۳، ۷/۲۷۰۶، ۸/۲۶۹۷ و ۲۶۷۴ کیلوگرم در هکتار بیشترین عملکرد دانه را داشتند. ضرایب تنوع ژنتیکی و فنوتیپی نشان داد که لاین های مورد مطالعه از نظر صفات طول پدانکل، عملکرد دانه و تعداد سنبله در متر مربع دارای تنوع ژنتیکی بالایی بودند. توارث پذیری برای صفات عملکرد دانه، عملکرد زیست توده و تعداد دانه در سنبله نسبتا پایین و برای صفات طول پدانکل، تعداد روز تا رسیدگی، ارتفاع بوته، وزن سنبله و طول سنبله بالا بود. وراثت پذیری همراه با بهره ژنتیکی بالا برای صفات طول پدانکل، طول سنبله، تعداد سنبله در متر مربع و وزن سنبله نشان داد که گزینش برای این صفات می تواند موثر باشد. نتایج تجزیه علیت نشان داد که به ترتیب وزن سنبله، تعداد دانه در سنبله، عملکرد زیست توده و طول پدانکل تاثیر مستقیم مثبتی بر عملکرد دانه داشتند. همچنین می توان اثرات غیر مستقیم تعداد سنبله در متر مربع از طریق وزن سنبله بر عملکرد دانه را برای گزینش ژنوتیپ هایی با عملکرد بالا مورد توجه قرار داد.  

Keywords:

Bread wheat , Genetic gain , Heritability , Path analysis , وراثت پذیری , بهره ژنتیکی , تجزیه علیت , گندم نان