معصومه رحمتی­ نیا - Department of Horticultural Sciences, Sari Agricultural Sciences and Natural Resources University
حسین مرادی - Department of Horticultural Sciences, Sari Agricultural Sciences and Natural Resources University
ولی الله قاسمی عمران - Genetic and Biotechnology Institute from Sari Agricultural Sciences and Natural Resources University
مهدی حدادی نژاد - Department of Horticultural Sciences, Sari Agricultural Sciences and Natural Resources University

به­منظور مطالعه تناوب زمان قرار­گیری در معرض میدان مغناطیسی (۹/. میلی تسلا) بر باززایی مستقیم بنفشه آفریقایی از ریز نمونه برگ در محیط MS فاقد و دارای تنظیم کننده رشد دو آزمایش انجام شد. آزمایش اول بصورت طرح کاملا تصادفی با اعمال سه سطح میدان مغناطیسی (۵ روز پیوسته، ۵ روز ناپیوسته و شاهد)  در محیط کشت­های فاقد تنظیم­کننده رشد با ۶ تکرار انجام شد. آزمایش دوم بصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی انجام شد. فاکتورهای آزمایش شامل دو نوع تنظیم­کننده رشد اکسین و سایتوکنین در دو سطح صفر، یک و سه میلی­گرم و سه سطح میدان مغناطیس (۵ روز پیوسته، ۵ روز ناپیوسته و شاهد) بودند. این آزمایش نیز با ۶ تکرار انجام شد. نتایج نشان داد ریزنمونه­های قرار گرفته در معرض میدان ناپیوسته بیشترین (۰۸/۷) و در گروه شاهد (۳۵/۲) کمترین تعداد گیاهچه را تولید نمودند. میدان مغناطیسی در نبود تنظیم­کننده­های رشد اثر معنی­داری بر طول گیاهچه نداشت اما این اثر در حضور تنظیم کننده­ها بر طول ساقه­چه معنی­دار بود. افزایش تعداد برگ نیز در اثر دریافت میدان مغناطیسی پیوسته (۴/۴) و ناپیوسته (۷/۴) در محیط فاقد تنظیم کننده­های رشد تقریبا دوبرابر شاهد (۷۷/۲) و معنی­دار شد. وزن­تر و خشک در شرایط میدان مغناطیسی ناپیوسته (۴۹/۰، ۰۳/۰ میلی­گرم) بطور معنی­داری نتیجه بهتری را نسبت به پیوسته (۳۵/۰، ۰۲/۰ میلی­گرم) در شرایط بدون تنظیم­کننده­های رشد نشان داد. نتایج نشان داد وقتی که ریزنمونه­ها در محیط حاوی ۱ میلی­گرم در لیتر تنظیم کننده­های رشد، به مدت ۵ روز به صورت پیوسته در معرض میدان مغناطیسی قرار بگیرند از وزن تر و خشک بیشتری در مقایسه با محیط کشت حاوی ۳ میلی­گرم در لیتر تنظیم کننده­های رشد برخوردار خواهند بود. به نظر می­رسد در این آزمایش میدان مغناطیسی به­عنوان یک تنش غیرزیستی ملایم موجب تحریک در تقسیم و طویل شدن سلول­­ها و در نتیجه رشد گیاه گردید.    

Explant, Fresh and dry weight, Stress, Saintpaulia ionantha, ریزنمونه, تنش, وزن تر و خشک, بنفشه آفریقایی