علی اصغری - Faculty of Agricultural Sciences, University of Mohaghegh Ardabil
شیوا محمدنیا - Faculty of Agricultural Sciences, University of Mohaghegh Ardabil
هاجر فلاحی - Faculty of Agricultural Sciences, University of Mohaghegh Ardabil

کلزا (Brassica napus L.) یکی از مهم­ترین گیاهان روغنی جهان محسوب می­شود. از طرفی خاک­های شور و شوری آب آبیاری از مهم­ترین عوامل تنش­زای محیطی در تولید کلزا می­باشند. به­منظور بررسی تحمل به شوری ارقام کلزا در مرحله گیاهچه از لحاظ صفات مورفوفیزیولوژیک و بررسی ارتباط این صفات با نشانگر­های ISSR، ۱۵ رقم کلزا در دو سطح تنش شوری ۱۵۰ میلی­مولار و ۲۵۰ میلی­مولار و شرایط بدون تنش به­صورت آب کشت در شرایط گلخانه­ای مورد بررسی قرار گرفتند. در این مطالعه تنش شوری موجب کاهش اکثر صفات مورد ارزیابی در ارقام کلزا به­جز محتوای سدیم و نسبت سدیم به پتاسیم شد. نتایج مقایسه میانگین و تجزیه­ خوشه­ای نشان­داد که رقم­های SLMO۴۶ و PF از نظر اکثر صفات در شرایط مختلف مورد بررسی نسبت به بقیه ارقام برتر بوده در حالی­که، ارقام Hayola۶۰ و Licord کمترین مقدار را به­خود اختصاص دادند. در بررسی مولکولی با استفاده از ۱۱ آغازگر ISSR، ۴۵ نوار چندشکل در ارقام مورد مطالعه کلزا تولید شد. میانگین محتوای اطلاع چندشکلی و شاخص نشانگری برای کلیه آغازگر­ها به­ترتیب ۲۸۲/۰ و ۱۰۸/۱ به­دست آمد. در تجزیه خوشه­ای با استفاده از داده­های ISSR و فاصله ژنتیکی نی، ارقام کلزا به سه گروه تقسیم شدند. کمترین فاصله ژنتیکی بین دو رقم Zarfam و Jewel (۰۷۹/۰) و بیشترین فاصله بین ارقام Quantum و Hyola۶۰ با SLMO۴۶ (۳۲/۰) به دست آمد.

Canola, Molecular Markers, morphophysiological trait, salinity, Stres, تنش, شوری, کلزا, صفات مورفولوژیک, نشانگر مولکول