تاثیر تنظیم کننده های رشد بر القای کالوس و باززایی برخی پایه های مرکبات

به منظور بررسی تاثیر تنظیم­کننده های رشد بر القای کالوس زایی و باززایی پایه­های مختلف مرکبات، پنج پایه مرکبات انتخاب شد. بعد از استریل بذرها به محیط کشت و دمای ۲۵ درجه سانتی­گراد با ۱۶ ساعت روشنایی و هشت ساعت تاریکی قرار داده شد و بعد از گذشت یک ماه ریز نمونه­هایی از برگ­های جوان تهیه شدند. القای کالوس روی محیط کشت EME تحت آزمایش فاکتوریل با سه عامل رقم در پنج سطح (نارنج، پونسیروس، سیترنج، سیتروملو، ولکامریانا)، غلظت هورمون NAA در سه سطح (۵/۰، ۱، ۵/۱ میلی­گرم در لیتر) و غلظت هورمون Kin در سه سطح (۳، ۴، ۶ میلی گرم در لیتر) در قالب طرح پایه کاملا تصادفی با سه تکرار انجام شد. در مرحله باززایی کالوس، ۵ پایه مرکبات با ۵ ترکیب هورمونی تحت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار مورد بررسی قرار گرفت. براساس نتایج، بیشترین درصد کالوس زایی رقم نارنج مربوط به ۵/۰ میلی گرم در لیتر NAA +سه میلی گرم در لیتر Kin (۲۵ درصد)، بیشترین درصد کالوس زایی رقم پونسیروس مربوط به یک میلی گرم در لیتر NAA +سه میلی گرم در لیتر Kin (۱۰۰ درصد) و  ۵/۱ میلی گرم در لیترNAA  + سه میلی گرم در لیتر Kin (۱۰۰ درصد) بوده است. در مورد رقم سیترنج بیشترین درصد کالوس زایی مربوط به ۵/۰ میلی گرم در لیترNAA  + شش میلی گرم در لیتر Kin (۹۱ درصد) و سیتروملو مربوط به یک میلی گرم در لیتر NAA  + سه میلی گرم در لیتر Kin (۹۲ درصد) و در رقم ولکامریانا بیشترین درصد کالوس زایی مربوط به ۵/۱ میلی گرم در لیتر NAA  + سه میلی گرم در لیتر Kin (۱۰۰ درصد) بوده است. فراوانی کالوس­زایی غالبا متاثر از تنظیم­کننده­های رشدی NAA و Kin با غلظت­های ۱.۵ و سه میلی­گرم در لیتر بود. همچنین BA و NAA در باززایی موثر شناخته شده اند. به نحوی با افزودن سه میلی­گرم در لیتر Kin به محیط کشت، کالوس­دهی و ۲/۰ میلی­گرم BA و یک میلی­گرم NAA باززایی از کالوس افزایش یافته است.

Keywords:

Benzylaminopurine , Citrus , Kinetin , Naphthaleneacetic acid , Rootstock , Tissue culture , بنزیل آمینوپورین , پایه , کاینتین , کشت بافت , مرکبات , نفتالن استیک اسید