مهرنسا قره خانی - دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
سعید نواب پور - دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
حسین صبوری - دانشگاه گنبدکاووس
ساناز رمضانپور - دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

به منظور بررسی تنوع ژنتیکی در ژنوتیپ های برنج موجود در ایران، تنوع موجود در ۳۸ رقم برنج با استفاده از ۱۴ نشانگر SSR بررسی شد. آزمایش در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در مزرعه تحقیقاتی واقع در شهرستان آزادشهر در سال ۱۳۹۲ انجام شد نمونه های گیاهی در مرحله پنجه زنی در اوایل صبح از ژنوتیپ های مختلف جمع­آوری شد. DNA  از نمونه های گیاهی استخراج و جداسازی با استفاده ازژل پلی آکریل آمید بر روی آنها انجام شد. فواصل ژنتیکی زیاد بین ارقام تنوع بالایی را بین ژنوتیپ های برنج ایرانی نشان داد. تجزیه به مولفه های اصلی ۶۲ درصد از تغییرات را توجیه کرد. بیشترین فراوانی آللی مربوط به مکان RM۳۰۲ (۶۲/۰) و کمترین فراوانی آللی مربوط به مکان ژنی RM۲۶۲ (۲۱/۰) می باشد. میانگین فراوانی آللی ۳۹/۰ بود. بیشترین محتوای اطلاعات چند شکل در RM۲۶۲ (۸۱/۰) و کمترین در RM۲۴۱ (۳۳/۰) ثبت شد و میانگین PIC، ۵۱/۰ بود. میانگین شاخص شانون ۳۳/۰ بود از میان نشانگرهای ریزماهواره به­کار رفته در این مطالعه نشانگرهای RM۳۴۱، RM۲۵۵، RM۱۴۲ و RM۲۶۲ قدرت تمایز بالایی داشتند. بیشترین تعداد نشانگر مثبت در صفت ارتفاع دیده شد. تجزیه خوشه ای به روش وارد ژنوتیپ ها را در سه گروه قرار داد. در کل می توان گفت ارقام موجود در ایران از تنوع بالایی برخوردارند و می توان در برنامه های به نژادی از تنوع موجود در آنها بهره جست. نشانگرهای به­کار رفته در این مطالعه به دلیل رنج بالای تنوع در آنها، در مطالعات بعدی و یا کارهای اصلاحی سودمند خواهد بود.

Genetic diversity, Rice Iranian, SSR marker, برنج ایرانی, تنوع ژنتیکی, نشانگر SSR