لیلا الیاسی - Ilam University
علی اشرف مهرابی - Ilam University
مهدی صیدی - Ilam University
زینب صفری - Ilam University

ممرزه بختیاری با نام علمی Satureja bachtiarica L. یکی از گیاهان دارویی مهم متعلق به خانواده نعناعیان است که به سبب داشتن ترکیبات با ارزش دارویی از اهمیت خاصی برخوردار می باشد. بهینه سازی کشت کالوس این گونه به عنوان جایگزینی برای تکثیر رویشی مطرح می باشد. در این مطالعه یک روش موثر برای القاء کالوس مرزه بختیاری در محیط کشت MS با استفاده از ریزنمونه ها و غلظت های مختلف تنظیم­کننده های رشد گیاهی توسعه داده شد. نتایج نشان داد بالاترین سرعت القاء کالوس (۹۴/۰±۸۲/۱۶ روز پس از کشت) و حجم کالوس (۴۷/۰±۱۷/۱۴) با استفاده از ریزنمونه ی میانگره به دست آمد. از سوی دیگر ریزنمونه های جوانه انتهایی، میانگره و قطعات گرهی در مقایسه با ریزنمونه ی برگ، مطلوب ترین ریزنمونه ها برای درصد القای کالوس بودند. با توجه به نتایج، قطعات گرهی کشت شده روی محیط کشت تکمیل شده با ۱ میلی گرم در لیتر BAP و ۱ میلی گرم در لیتر NAA، منجر به کاهش چشمگیر سرعت القاء کالوس شد. حداکثر حجم کالوس با استفاده از ریزنمونه ی میانگره کشت شده روی ۵/۰ میلی گرم در لیتر BAP و ۵/۰ میلی گرم در لیتر NAA به دست آمد.

Callus, Explant, Growth regulator, Medium, Satureja bachtiarica L., تنظیم کننده ی رشد, ریزنمونه, کالوس, محیط کشت, مرزه بختیار