ارتباط بین صفات کیفی دانه و نشانگرهای مولکولی SSR در برخی از ژنوتیپ های گندم نان

بهبود کیفیت نانوایی در گندم نان بستگی به درک کامل از اساس ژنتیکی صفات مهم مرتبط با کیفیت دانه دارد. بنابراین، هدف از این مطالعه بررسی اساس ژنتیکی صفات مرتبط با کیفت دانه شامل طول و عرض دانه، وزن هزرادانه، محتوی پروتئین دانه، عدد زلنی، حجم نان، درصد رطوبت، سختی دانه، درصد جذب آب و حجم رسوب SDS و تعیین رابطه بین آنها با نشانگرهای مولکولی ریزماهواره با استفاده از رهیافت ارتباط بین صفت و نشانگر در ارقام گندم نان بود. در این تحقیق به منظور بررسی روابط بین ژنوتیپ و فنوتیپ از چهار جفت نشانگر ریزماهواره استفاده شد. در مجموع ۲۳ الل چندشکل با میانگین ۸۳/۳ الل به ازای هر جایگاه ریزماهواره در ژنوتیپ ها تکثیر شد. میزان اطلاعات چند شکلی برای نشانگرهای مورد بررسی از ۲۶/۰ تا ۸۲/۰ متغیر بود که جایگاه اول نشانگر wmc۴۱ کمترین و جایگاه دوم نشانگر gwm۶۰۸ بیشترین میزان PIC را داشتند. براساس تجزیه رگرسیون گام به گام، برای صفات طول دانه، وزن هزاردانه، حجم نان، سختی دانه و حجم رسوب SDS الل هایی از نشانگرهای مختلف وارد مدل شدند، ولی برای صفات محتوی پروتئین، عرض دانه، عدد زلنی، درصد رطوبت و دصد جذب آب هیچ نشانگری وارد مدل نشد. برای صفت طول دانه دو الل نشانگر gwm۶۰۸-b۵ و gwm۶۴۴-b۴، برای حجم نان دو الل نشانگری wmc۴۱-b۵ و gwm۶۴۴-a۱، برای صفت سختی دانه دو الل از نشانگر wmc۴۱ (wmc۴۱-b۴ و wmc۴۱-b۲) وارد مدل شدند. برای صفات حجم رسوب SDS و وزن هزاردانه تنها یک الل به ترتیب از نشانگرهای gwm۶۰۸-b۳ و gwm۶۰۸-b۲ وارد مدل شدند که در مجموع بین ۲۲% تا ۳۷% تغییرات را توجیه نمودند. نتایج نشان داد که نشانگرهایی با محتوی چندشکلی و تنوع ژنتیکی بالا در تفکیک و تمایز افراد نقش به سزایی داشتند.

Keywords:

Bread quality , Microsatellite molecular markers , Storage proteins , نشانگرهای مولکولی ریزماهواره , محتوی پروتئین دانه