محمد جواد بابائی زارچ
سهراب محمودی
سید وحید اسلامی

     استفاده از تنوع ژنتیکی ارقام در برای بهبود مقاومت گیاهان زراعی در برابر انواع تنش­های زنده و غیر زنده راه­کاری موثر برای توسعه کشاورزی پایدار است. بنابراین با هدف بررسی اثر نوع رقم و هم­چنین معرفی مهم­ترین صفات مرتبط با قدرت رقابتی ارقام آفتابگردان در برابر علف هرز تاج سفید، در سال ۱۳۹۱ آزمایش فاکتوریلی در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی با ۳ تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه بیرجند اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل ۶ رقم آفتابگردان (جامع اصفهان، یوروفلور، آذرگل، فرخ، سیرنا و پروگرس) و دو تراکم علف­ هرز تاج خروس سفید (صفر و ۱۵ بوته در مترمربع) بود. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که تنوع ژنتیکی قابل ملاحظه­ای در بین ارقام مورد بررسی وجود داشت و از طرفی در شرایط وجود علف هرز تاج خروس کاهش معنی­داری در مقدار صفات مورد ارزیابی مشاهده شد. هم­چنین هم­بستگی مثبت معنی­داری بین صفاتی چون شاخص سطح برگ، ارتفاع، سرعت توسعه ارتفاع و سطح برگ، سرعت رشد نسبی، عملکرد دانه و غیره با شاخص تحمل وجود داشت. تجزیه به عامل­ها نیز پنج گروه عاملی را به همراه داشت که در کل ۷۹ درصد تغییرات را توجیه نمود. به­طور کلی، رقم جامع اصفهان نسبت به دیگر ارقام از قدرت رقابتی بیشتری در برابر علف­ هرز تاج خروس سفید برخوردار بود.

Competitive Ability, Jame Isfahan, Leaf Area Index, Sustainable Agriculture, Tolerance Index, جامع اصفهان, شاخص تحمل, شاخص سطح برگ, قدرت رقابتی, کشاورزی پایدار