بررسی پایداری علوفه لاین های پیشرفته خلر (Lathyrus sativa L.) با روش های پارامتری و غیرپارامتری

به­منظور تعیین پایداری و بررسی واکنش لاین­های پیشرفته خلر در شرایط دیم، ۱۴ لاین در سه ایستگاه تحقیقاتی خرم­آباد، کرمانشاه و گچساران در قالب طرح بلوک­های کاملا تصادفی  با سه تکرار و در سه سال متوالی مورد مطالعه قرار گرفتند. بر اساس نتایج حاصل از تجزیه واریانس مرکب اثرات مربوط به لاین، سال × مکان، لاین × سال، لاین × مکان و اثر سه جانبه لاین × سال × مکان معنی­دار بود. برای تعیین پایداری عملکرد علوفه، از روش­های ابرهارت و راسل، اکووالانس ریک، ضریب رگرسیون فینلی و ویلکینسون، ضریب تغییرات، واریانس پایداری، مجموع رتبه و آماره هم­زمان پایداری عملکرد استفاده شد. در روش ابرهارت و راسل لاین­های ۶، ۱۰، ۱۳ و ۲ لاین­های پایدار شناخته شدند. لاین­های شماره ۱، ۲، ۵، ۹، ۱۲ و ۱۴ دارای ضریب رگرسیون معادل یک بودند. در روش شوکلا و اکووالانس ریک کمترین مقادیر واریانس پایداری مربوط به لاین­های شماره ۶، ۷، ۱ و ۲ بود. در روش فرانسیس و کننبرگ لاین­های شماره ۱، ۵، ۹ و ۱۲ پایداری بیشتری داشتند. در روش مجموع رتبه لاین­های شماره ۱، ۹ و ۱۲ و در روش گزینش هم­زمان برای عملکرد و پایداری لاین­های شماره ۳، ۹، ۵ و ۱۲ از بهترین لاین­ها انتخاب شدند. علی­رغم وجود تفاوت­هایی در نتایج روش­های مختلف پایداری، لاین­های شماره­ ۱(Sel.۵۱۵)، ۵(Sel.۶۸۹) و ۹(Sel.۵۵۴) با میانگین عملکرد ۷۰/۵۴۵۹، ۱۹/۵۶۶۹ و ۸۵/۵۶۸۷ کیلوگرم در هکتار لاین­های پایدار و سازگار به شرایط دیم شناسایی شدند.

Keywords:

Grass Pea , Forage Yield and Rain-Fed Conditions , Stability Analysis , خلر , تجزیه پایداری , عملکرد علوفه , شرایط دیم