شهربانو میردار منصوری
نادعلی بابائیان جلودار
نادعلی باقری

  به منظور بررسی تنش شوری بر عملکرد و اجزاء عملکرد ۲۱ ژنوتیپ برنج، آزمایشی به صورت فاکتوریل و در قالب طرح بلوک کامل تصادفی در ۳ تکرار در گلخانه دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری در سال ۱۳۸۸ انجام شد. تنش شوری در مرحله رشد زایشی برنج در سه سطح شامل شاهد (آب معمولی منطقه)، ۶ و ۱۰ دسی­ زیمنس بر متر کلرید سدیم اعمال شد. نتایج نشان داد که بین ژنوتیپ ها اختلاف معنی داری برای صفات مورد مطالعه وجود دارد. کمترین میزان کاهش در عملکرد دانه مربوط به شصتک محمدی و طارم دانش بود، لذا در این تحقیق به عنوان متحمل ترین ارقام در تنش ۶ دسی زیمنس بر متر کلرید سدیم شناسایی شدند. در تنش ۱۰ دسی زیمنس بر متر کلرید سدیم رقم حسنی کمترین کاهش عملکرد دانه در تک بوته را نسبت به شرایط بدون تنش دارا بود. شوری همچنین باعث افزایش درصد عقیمی در ژنوتیپ­های برنج مورد مطالعه شد. نتایج تجزیه همبستگی نشان داد که عملکرد دانه در سطوح شوری ۶ و ۱۰ دسی زیمنس بر متر همبستگی بسیار معنی­داری با تعداد خوشه در بوته داشت. در مجموع ارقامی همانند شصتک محمدی، حسنی، طارم دانش، لاین ۱۰۹ و لاین ۷۵ برای صفات مربوط به در مرحله رشد زایشی از نظر تحمل به شوری برتر از سایر ارقام مورد ارزیابی بودند.

برنج ایرانی, تنش شوری, خصوصیات مرفولوژیکی, مرحله رشد زایشی