مطالعه تنوع ایجاد شده به وسیله اتیل متان سولفونات و سدیم آزید روی رقم برنج طارم محلی

  یکی از نقش ­ های مهم اصلاح موتاسیونی ایجاد تنوع ژنتیکی در صفات کمی و کیفی گیاهان مختلف زراعی می­باشد. تنوع ایجاد شده شانس انتخاب ژنوتیپ­های جدید با خصوصیات مطلوب را افزایش می­دهد. در مطالعه حاضر نقش دو موتاژن شیمیایی اتیل متان سولفونات (۱۴۰ میلی مولار) و سدیم آزید (۲ میلی مولار) در ایجاد تنوع در صفات زراعی برنج طارم محلی مورد بررسی قرار گرفت. صفات زراعی مورد بررسی شامل ارتفاع بوته، تعداد پنجه، طول خوشه، تعداد دانه پر در خوشه، طول و عرض دانه (میلی ­متر) و وزن ۱۰۰ دانه (گرم) می­باشند. نتایج نشان داد که ارتفاع بوته و تعداد دانه پر در خوشه بیشترین و مناسب ­ ترین واکنش را نسبت به موتاژن نشان دادند، زیرا ارتفاع بوته در هر دو تیمار موتاژنی نسبت به شاهد کاهش یافته و تعداد دانه پر در خوشه نیز در هر دو تیمار در اکثر لاین­ها نسبت به شاهد افزایش یافته است. بیشترین مقدار وراثت پذیری عمومی و پیشرفت ژنتیکی در اکثر صفات در تیمار EMS مشاهده شده که نشان دهنده این است که تاثیر این موتاژن بیشتر از AZ بوده است. بیشترین تنوع در هر دو تیمار موتاژنی در تعداد پنجه و تعداد دانه پر مشاهده شده که تاثیر اتیل متان سولفونات بیشتر از سدیم آزید بوده است.

Keywords:

موتاسیون , اتیل متان سولفونات , سدیم آزید , تنوع ژنتیکی , برنج