سحر گلچوبیان
غلامعلی رنجبر
سیدکمال کاظمی تبار

گیاه آلوئه ورا (Aloe vera L.) کاربردهای مختلفی در زمینه های صنعتی و بهداشتی دارد. عصاره برگهای این گیاه برای درمان بیماریهای عفونی، زخمها، سوختگیها، حساسیت های پوستی و جلوگیری از ریزش مو کاربرد دارد .تکثیر این گیاه به طور سنتی بوسیله کاشت پاجوش انجام می گیرد .به علت نرعقیم بودن از بذور گیاه آلوئه ورا برای تکثیر استفاده نمی شود زیرا دگرگشنی مانع یکنواختی ژنتیکی گیاه می شود که از مسائل مهم در این گونه است .در همین راستا برای دستیابی به روش تکثیر بهینه آزمایش حاضر به صورت کشت درون شیشه ای در آزمایشگاه اجرا شد و قطعات پاجوش به عنوان ریز نمونه در محیط کشت MSجامد تقویت شده با ساکارز کشت گردید. تیمارهای مورد استفاده در مرحله شاخساری شامل (mgl-۱ ۲) BA، ( mgl-۱۵/۰- ۱) Kin، (mgl-۱ ۲/۰ و ۵/۰) NAA، (mgl-۱ ۱/۰) IAA، (mgl-۱ ۲۵/۰) IBA و (mgl-۱ ۱) BAP و در مرحله ریشه دهی شامل (mgl-۱ ۲/۰- ۱) NAA و (mgl-۱ ۱)IBA بودند. طرح آزمایشات بکار رفته برای هر دو مورد شاخساره و ریشه زایی طرح کاملا تصادفی بود. نتایج حاصله در مورد تولید شاخساره نشان داد که ترکیب هورمونی تولید شاخساره ( mgl-۱۲) BA + ( mgl-۱۵/۰) Kin + ( mgl-۱۲) BA با میانگین تعداد شاخساره ۳۶/۱ ± ۶۶/۱۰ و ترکیب هورمونی ریشه زایی (mgl-۱ ۲/۰) NAA با میانگین تعداد ریشه (۱۶/۱ ± ۸/۴) به ترتیب بالاترین نتیجه را تولید کردند.

آلوئه ورا، پاجوش، محیط MS، ریز ازدیادی، تیمار هورمونی