پدرام پوراسمعیلی - College of agriculture, Guilan University
مانی غنی پور - Iran Silkworm Research Center
سید ضیاءالدین میر حسینی - College of agriculture, Guilan University
علیرضا صیداوی - College of agriculture, Islamic Azad University, Rasht Branch

این آزمایش جهت بررسی تاثیر انتخاب به وسیله شاخص در چهار لاین تجاری کرم ابریشم ایران (۱۰۷، ۱۱۰، ۱۵۳ و ۱۵۴) بر مقاومت آمیخته های F۱ حاصل از تلاقی آنها شامل ۱۵۳×۱۵۴، ۱۵۴×۱۵۳، ۱۰۷×۱۱۰ و ۱۱۰×۱۰۷ در شرایط آلودگی به ویروس فوق اجرا شد. بدین منظور هر یک از این لاین ها در سطح ۳P طی ۹ نسل تحت برنامه انتخاب به وسیله شاخص قرار گرفتند. والدین نسل بعد لاین های ۳P در هر یک از این ۹ نسل، با تشکیل ماتریس انتخاب براساس پارامترهای توارث پذیری، همبستگی بین سه صفت وزن پیله، وزن قشر پیله و درصد قشر پیله و میانگین فنوتیپی صفات انتخاب شدند. در نسل دهم، جمعیت ۲P (حاصل از آمیزش تصادفی ۳P) به طور تصادفی آمیزش داده شده و جمعیت P از هر یک از این لاین ها تولید و در دو گروه انتخابی و شاهد در شرایط روستایی (تلنبار) پرورش یافتند. جمعیت P در گروه شاهد از تلاقی جمعیت ۲P حاصل از لاین های ۳P غیرانتخابی تولید شد. سپس آمیخته های F۱ تولید و در گروه های شاهد و انتخابی به طور همزمان پرورش داده شدند. همه لاروها تا پایان سن سوم لاروی تحت شرایط مدیریتی یکسان و طبق استانداردهای متداول پرورش یافتند و سپس اولین وعده برگ مصرفی لاروهای سن چهارم به طور یکنواخت به ویروس عامل پلی هیدروسیس هسته ای آغشته شد. طبق نتایج حاصل، آمیخته های ۱۰۷×۱۱۰ و ۱۵۳×۱۵۴ به طور معنی داری برای صفات انفرادی پیله دارای عملکرد بالاتری بودند (۰۵/۰P<). در ضمن درصد پیله خوب، پیله متوسط، پیله ضعیف، پیله دوگانه، وزن کل پیله تولیدی، ماندگاری لارو و شفیره مورد مطالعه قرار گرفتند که وجود ارتباط منفی بین صفات مربوط به مقاومت و صفات تولیدی را نشان داد. نتایج تحقیق حاضر نشان می دهد که استفاده از شاخص انتخاب علاوه بر بهبود عملکرد تولیدی و اقتصادی آمیخته های کرم ابریشم تاثیر منفی روی مقاومت آنها نسبت به بیماری ها می گذارد. لذا با توجه به نتایج این پژوهش توصیه می شود ضرایب اقتصادی و پارامترهای ژنتیکی صفات تولیدی، مقاومت و خصوصیات کمی پیله تواما برآورد شود و سپس انتخاب والدین برای تولید تخم نوغان تجاری کرم ابریشم براساس آن انجام پذیرد.

Selection Index, Hybrid, Silkworm, Cocoon, Nuclear Polyhedrosis, شاخص انتخاب, هیبرید, کرم ابریشم, پیله, پلی هیدروسیس هسته ای