اثر تغییر اقلیم بر امواج گرمایی سواحل شمالی خلیج فارس

هدف از این پژوهش شناسایی امواج گرمایی سواحل شمالی خلیج­فارس و مقایسه­ی شرایط پایه و آینده است. برای نیل به این هدف از آمار روزانه­ی میانگین دمای بیشینه­ی ۳۵ سال آماری (از ۱۹۸۰ تا ۲۰۱۴) ایستگاه­های آبادان، بوشهر، بندرعباس، بندرلنگه و کیش استفاده شده است؛ همچنین برای پیش­بینی امواج گرمایی در آینده از داده­های دمای بیشینه­ی چهار مدل از سری مدل­های CMIP۵ (شامل CanESM۲، MPI-ESM-MR، CSIRO-Mk۳-۶-۰ و (CMCC-CESM طبق RCP۸.۵ برای دوره ۲۰۴۰ تا ۲۰۷۴ استفاده شده است. برای ریزگردانی خروجی مدل­های اقلیمی مورد نظر از روش شبکه­های عصبی مصنوعی و برای شناسایی امواج گرمایی، از شاخص فومیاکی (فوجیبه) استفاده شده و با استفاده از برنامه نویسی در محیط نرم­افزار متلب روزهایی را که (دست کم به مدت ۲ روز) دمای آن­ها بالاتر از ۲+ انحراف معیار بود به عنوان موج گرمایی شناسایی شدند. نتایج پژوهش نشان می­دهد که امواج گرمایی کوتاه مدت رخداد بیش تری دارند. امواج گرمایی در دوره­ی پایه دارای روند افزایشی معنی دار (بجز ایستگاه بوشهر) اما ضعیف بوده اند به طوری که فراوانی آن در سال­های اخیر، بیش­تر شده است. در دوره­ی ۲۰۴۰ تا ۲۰۷۴ فراوانی امواج گرمایی دارای روند کاهشی معنی دار اما معمولا با ضرایب تعیین اندک است. هر چند برای ایستگاه کیش در دوره ی ۲۰۴۰ تا ۲۰۷۴ فراوانی امواج گرمایی پیش بینی شده با چهار مدل، نسبت به دوره پایه افزایش نشان می­دهد اما برای بقیه­ی ایستگاه­های مورد مطالعه، در دو مدل افزایش و در دو مدل کاهش نشان داده اند. با استفاده از آزمون دانکن در سطح ۰۵/۰، مشخص شد که بین امواج گرمایی داده­های پایه و آینده هیچ گونه تفاوت معنی داری وجود ندارد.

Keywords:

Climate change , RCP۸.۵ , heat waves , Persian Gulf , تغییر اقلیم , RCP۸.۵ , امواج گرمایی , خلیج فارس