آتنا وفایی ملک آبادی - Dept of Biology, Mashhad Branch, Islamic Azad University, Mashhad, Iran
احسان کریمی - Dept of Biology, Mashhad Branch, Islamic Azad University, Mashhad, Iran
احسان اسکوئیان - Mashhad Branch, Agricultural Biotechnology Research Institute, Agricultural Research, Education and Extension Organization, Mashhad, Iran

مقدمه: گیاهان دارویی یکی از تولیدات مهم در بخش کشاورزی و دارویی است. تاثیرگذاری مفید و ارزان بودن گیاهان دارویی، سازگاری با محیط زیست و آثار جانبی محدود گیاهان دارویی، نرخ استفاده از گیاهان دارویی را در سال های اخیر افزایش داده است. از دیرباز، عصاره های گیاهان مانند گیاه میخک در پزشکی، عطرسازی و به عنوان افزودنی ها در آشپزی استفاده می شدند؛ بنابراین، هدف از مطالعه حاضر، بررسی و مقایسه آثار آنتی اکسیدانی، ضدباکتریایی و خاصیت ضدسرطانی عطرمایه و نانوامولسیون میخک است. مواد و روش ها: فعالیت آنتی اکسیدانی عطرمایه و نانوامولسیون میخک با روش سنجش فعالیت مهاری رادیکال های DPPH (۲،۲-دی فنیل-۱-پیکریلیدرازیل) و ABTS (۲ و ۲՛-آزینو- بیس -۳- اتیل بنزتیازولین-۶- سولفونیک اسید) اندازه گیری شد. با تهیه محیط کشت و سوسپانسیون از چهار باکتری پاتوژن از نوع گرم مثبت شامل استافیلوکوکوس اورئوس، باسیلوس سوبتیلیس و باکتری های گرم منفی ازجمله اشرشیاکلی و سودوموناس آئروژینوزا و روش اندازه گیری قطر هاله مهار رشد، خواص ضدباکتریایی عطرمایه و نانوامولسیون میخک ارزیابی گردید. علاوه بر این، آثار سمیت سلولی عطرمایه و نانوامولسیون میخک با تیمار غلظت های متفاوت ۶/۱۵، ۲/۳۱، ۵/۶۲، ۱۲۵ و ۲۵۰ میکروگرم بر میلی لیتر، روی سلول سرطانی MCF۷ با روش رنگ آمیزی MTT بررسی شد. یافته های پژوهش: نانوامولسیون میخک در مقایسه با عطرمایه، پتانسیل آنتی اکسیدانی مناسبی دارد و تاثیر معنا داری بر مهار رادیکال های آزاد داشت. میزان مهار رادیکال های آزاد (IC۵۰) نانوامولسیون عطرمایه میخک با روش DPPH و ABTS به ترتیب ۲۹/۶۷ و ۳۹/۷۸ میکروگرم بر میلی لیتر اندازه گیری شد. عطرمایه و نانوامولسیون میخک بر روی هر دو گروه باکتری های گرم مثبت و منفی آزمایش شده در این پژوهش، اثر مهاری داشت؛ همچنین تست سمیت بیانگر تاثیر بیشتر نانوامولسیون میخک در از بین بردن سلول های سرطانی پستان در مقایسه با عطرمایه میخک است. بحث و نتیجه گیری: نتایج این مطالعه در محیط invitro نشان داد که نانوامولسیون میخک آثار آنتی اکسیدانی، آنتی باکتریالی و ضدسرطانی نیرومندتری در مقایسه با عطرمایه میخک دارد که می تواند برای پیشگیری و درمان بسیاری از بیماری های مرتبط با ایجاد گونه های واکنش پذیر اکسیژن به کار رود.

Antioxidant, Antibacterial, Anticancer, Nanoemulsion, clove essential oil, آنتی اکسیدان, آنتی باکتریال, آنتی کنسر, نانوامولسیون, عطرمایه میخک