عزیزاله خیری - استادیار، گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زنجان، ایران
مسعود ارغوانی - استادیار، گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زنجان، ایران
محبت خستو - دانشجوی کارشناسی ارشد، گرایش گیاهان دارویی، گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زنجان، ایران

پژوهش حاضر، با هدف بررسی تاثیر کاربرد کودهای آلی بر عملکرد گیاه دارویی همیشه بهار (Calendula officinalis L.)، در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با ۱۰ تیمار و ۳ تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه زنجان مورد مطالعه قرار گرفت. تیمارها شامل کود گاوی، کود مرغی و ورمی کمپوست، هر یک در ۳ سطح (۵، ۱۰ و ۱۵ تن در هکتار) و تیمار شاهد (عدم کوددهی) بود. صفات اندازه گیری شده شامل وزن هزاردانه، تعداد طبق در بوته، سطح برگ، ارتفاع گیاه، وزن خشک گلبرگ ها، قطر طبق، شاخص محتوای کلروفیل برگ، فلاونوئید، کاروتنوئید و درصد وزنی اسانس بود. نتایج بدست آمده معنی دار بودن تاثیر نوع کود بر صفات وزن هزاردانه، تعداد طبق در بوته، سطح برگ، کاروتنوئید و درصد وزنی اسانس (۰۱/۰≥p) و ارتفاع گیاه، وزن خشک گلبرگ ها و فلاونوئید (۰۵/۰≥p) را نشان داد. در حالی که نوع کود بر قطر طبق و شاخص محتوای کلروفیل برگ ها تاثیر معنی داری نداشت. به طور کلی می توان نتیجه گرفت که کودهای آلی مورد استفاده، تاثیر مطلوبی بر عملکرد گیاه، صفات رشدی و کمیت مواد موثره موجود در همیشه بهار داشته است.

کودهای آلی, همیشه بهار (Calendula officinalis L.), کشاورزی پایدار, فلاونوئید, اسانس