اطهر علی شیری - دانشجوی کارشناسی ارشد رشته بیماری شناسی گیاهی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران
فرشاد رخشنده رو - استاد، گروه بیماری شناسی گیاهی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران

سرخاب یا علف پوک (pokeweed) (Phytolacca americana L.) گیاه بومی کشورهای مختلف قاره آمریکا بوده و با وجود احتمال سمیت گوارشی، از توان کنترل کنندگی برخی عوامل بیماری زای انسانی و گیاهی برخوردار است. این ویژگی به دلیل حضور پروتئین غیرفعال کننده ریبوزوم (RIPs) در این گیاه می باشد. در این تحقیق، اثر عصاره آبی برگ و ساقه گیاه سرخاب در کنترل ویروس وای سیب زمینی (Potato virus Y-PVY) که از مهمترین ویروس های آلوده کننده سیب زمینی است، در گیاه مدل توتون مورد بررسی قرار گرفت و حضور پروتئین ضدویروسی گیاه سرخاب (PAP) در عصاره با استفاده از SDS-PAGE تایید شد. نتایج آزمون سرولوژیکی الایزا (DAS-ELISA) حکایت از کاهش میانگین جذب سرولوژیکی چاهک های مربوط به نمونه های تیمار شده با عصاره آبی سرخاب در مقایسه با چاهک شاهد (نمونه های آلوده به ویروس که با عصاره علف پوک تیمار نشده اند) در آزمون الایزا داشت. نتایج نشان داد که عصاره آبی گیاه سرخاب در غلظت ppm۱۴/۰ قادر است میزان آلودگی ویروس وای سیب زمینی را در گیاهان آلوده کاهش دهد. به طوری که بیشترین میزان کنترل کنندگی عصاره تا چهار روز بعد از تیمار توتون های آلوده به ویروس با عصاره سرخاب مشاهده شد.

گیاه سرخاب (Phytolacca americana L.), عصاره آبی, اثر ضدویروسی, ویروس وای سیب زمینی