ارزیابی عملکرد، کمیت و کیفیت اسانس گیاه دارویی به لیمو (Lippia citriodora H. B. et K.) تحت استفاده مصرف متعادل کود و پلیمر سوپرجاذب

به لیمو (Lippia citriodora H. B. et K.) از گیاهان دارویی ارزشمندی است که اسانس به عنوان عمده ترین ترکیب شیمیایی آن دارای ترکیب های موثره ای نظیر نرال و ژرانیال بوده و به صورت خام و فرآوری شده کاربرد وسیعی در صنایع دارویی، غذایی، آرایشی و بهداشتی دارد. در گیاهان دارویی تغذیه متناسب و بهینه با استفاده از نهاده های شیمیایی و زیستی تاثیر چشمگیری بر عملکرد و شاخص های فیتوشیمیایی مرتبط با عملکرد دارد. این پژوهش با هدف بررسی اثر مصرف متعادل کود (کوددهی براساس نتایج آزمون خاک) و پلیمر سوپرجاذب بر عملکرد و ترکیب های شیمیایی گیاه به لیمو در قالب بلوک های کامل تصادفی با هفت تیمار و سه تکرار بشرح: T۱: بدون کوددهی (شاهد)، T۲: کوددهی براساس عرف زارع، T۳: کوددهی براساس مصرف متعادل کود یا همان تجزیه خاک، T۴: کود زیستی، T۵: تیمار دوم + کود زیستی، T۶: تیمار سوم + کود زیستی و T۷: تیمار سوم + کود زیستی + پلیمر سوپرجاذب در دانشگاه تربیت مدرس در شرایط گلخانه انجام شد. نتایج این پژوهش نشان داد که بین تیمارها از لحاظ کلیه پارامترها در سطح ۱% اختلاف معنی دار وجود داشت. کمترین و بیشترین عملکرد تر گیاه به ترتیب مربوط به تیمارهای شاهد (۶۴۱۰ کیلوگرم در هکتار) و تیمار مصرف متعادل کود + کود زیستی + پلیمر سوپرجاذب (۱۵۴۳۵ کیلوگرم در هکتار) بود. به همین روال حداقل و حداکثر عملکرد برگ خشک در تیمارهای شاهد (۷۰۲ کیلوگرم در هکتار) و تیمار مصرف متعادل کود + کود زیستی + پلیمر سوپرجاذب (۱۵۰۳ کیلوگرم در هکتار) بدست آمد. البته کمترین و بیشترین میزان اسانس در تیمارهای شاهد (۴/۷ کیلوگرم در هکتار) و تیمار مصرف متعادل  کود + کود زیستی (۵/۲۰ کیلوگرم در هکتار) حاصل شد. از نظر مجموع ترکیب های اصلی ژرانیال و نرال تیمارهای شاهد و مصرف متعادل کود + کود زیستی به ترتیب با کسب مقادیر ۲/۴۱% و ۲۷/۵۲%، کمترین و بیشترین میزان را به خود اختصاص دادند.

Keywords:

به لیمو (Lippia citriodora H. B. et K.) , مصرف متعادل کود , سوپرجاذب , عملکرد , اسانس , ترکیب ها