احمد اکبری نیا - دانشجوی دکتری زراعت، دانشکده دانشگاه تربیت مدرس
امیر قلاوند - دانشیار دانشکده دانشگاه تربیت مدرس
زین العابدین طهماسبی - استادیار دانشکده دانشگاه تربیت مدرس
فاطمه سفیدکن - دانشیاران پژوهشی موسسسه تحقیقات جنگلها و مراتع
ابراهیم شریفی عاشورآبادی - استادیار پژوهشی موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع
محمدباقر رضایی - دانشیاران پژوهشی موسسسه تحقیقات جنگلها و مراتع

به منظور مطالعه تاثیر کودهای شیمیایی، آلی و تلفیق آنها بر عملکرد و میزان اسانس دانه گیاه دارویی زنیان (Carum copticum) تحقیقی در سال های زراعی ۱۳۸۱-۱۳۸۰ در ایستگاه تحقیقات کشاورزی قزوین در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با ۱۲ تیمار شامل: مقادیر مختلف نیتروژن (اوره) و فسفر (فسفات آمونیم) به صورت مخلوط در ۴ سطح (روش تغذیه متداول)، مقادیر مختلف کود دامی در ۳ طرح (روش تغذیه ارگانیک)، مخلوطی از کودهای شیمیایی فوق و کود دامی در ۴ سطح (روش تغذیه تلفیقی) و شاهد در سه تکرار اجرا گردید. اسانس دانه با استفاده از روش تقطیر با آب استخراج و اندازه گیری شد. عملکرد دانه، درصد اسانس و عمکلرد اسانس مود تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت. نتایج بدست آمده نشان داد که با افزایش مقادیر نیتروژن و فسفر به ترتیب تا ۹۰ و ۶۰ کیلوگرم در هکتار عملکرد دانه افزایش یافت. کودهای شیمیایی تاثیری بر میزان اسانس دانه نداشت. در روش تغذیه ارگانیک با افزایش مقدار کود دامی عملکرد دانه و میزان اسانس افزایش یافت که بیشترین آن مربوط به تیمار ۳۰ تن کود دامی در هکتار بود. تیمارهای تلفیق کودهای شیمیایی و کود دامی در مقایسه با بکارگیری جداگانه هر یک از آنها عملکرد دانه، درصد اسانس و عملکرد اسانس بیشتری داشت. تیمارهای ۶۰ کیلوگرم نیتروژن و ۴۰ کیلوگرم فسفر به همراه ۲۵ تن کود دامی و ۹۰ کیلوگرم نیتروژن و ۶۰ کیلوگرم به همراه ۱۵ تن کود دامی در هکتار بیشترین عملکرد دانه و عمکلرد اسانس را تولید نمود. 

گیاه دارویی, زنیان, اسانس, عمکلرد دانه, نیتروژن, فسفر, کود دامی