محمدرضا کدوری - کارشناس ارشد و عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی کرمان
کیومرث کلارستاقی - کارشناس ارشد و عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی کرمان
داوود درویشی زیدآبادی - استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد جیرفت

به منظور بررسی اثر تاریخ کاشت و رقم برعملکرد و اجزا عملکرد گلرنگ بهاره در شهرستان کرمان آزمایشی در سال زراعی ۸۱-۸۰ در ایستگاه تحقیقات منابع طبیعی مرکز تحقیقات کرمان به اجراء در آمد. آزمایش به صورت اسپلیت پلات در قالب بلوکهای کامل تصادفی در چهار تکرار اجرا شد. کرتهای اصلی شامل چهار تاریخ کاشت (۲۵ اسفند، ۱۰ فروردین، ۲۵ فروردین، ۹ اردیبهشت) و کرتهای فرعی شامل سه رقم ( توده محلی کرمان ، رقم اراک ۲۸۱۱، رقم محلی اصفهان) بودند. طول دوره از کاشت تا وقوع کلیه مراحل نمو شامل جوانه زنی ،ساقه دهی، ۵۰ درصد غنچه دهی، ۱۰۰ درصد غنچه دهی، ۵۰ درصد گلدهی ، ۱۰۰ درصد گلدهی و رسیدگی تحت تاثیر تاریخ کاشت قرار گرفت و با تاخیر در کاشت کاهش یافت. اثر تاریخ کاشت بر ارتفاع گیاه، تعداد شاخه فرعی، تعداد طبق در بوته، وزن هزار دانه ، وزن خشک بوته، عملکرد دانه و عملکرد گلچه معنی دار بوده و تاخیر در کاشت باعث کاهش آنها گردید. تاخیر در کاشت موجب افزایش درصد پروتئین دانه و تسریع در کاشت موجب افزایش درصد روغن دانه گردید. با توجه به نتایج بدست آمده اثر متقابل تاریخ کاشت در رقم بر تمامی مراحل از کاشت تا وقوع کلیه مراحل نمو، ارتفاع بوته، تعداد شاخه فرعی، تعداد طبق در بوته، تعداد دانه در طبق, وزن هزار دانه، عملکرد بیولوژیکی، عملکرد دانه، درصد روغن و درصد پروتئین معنی دار و برای شاخص برداشت  معنی دار نبود. تاریخ کاشت دوم (۱۰ فروردین) و توده محلی کرمان از نظر عملکرد دانه و رقم محلی اصفهان از نظر میزان روغن دانه وعملکرد روغن در شرایط آب و هوایی کرمان قابل کشت و توصیه می باشند.

تاریخ کاشت, گلرنگ, کرمان, رقم, رشد و نمو