تاثیر تراکم بوته بر صفات مرفولوژیک و زراعی ژنوتیپ های بزرک دارویی (Linum usitatissimum L.)

به منظور بررسی ویژگی های مرفولوژیک و زراعی ژنوتیپ های مختلف بزرک دارویی (Linum usitatissimum L.) در تراکم های مختلف بوته، یک آزمایش مزرعه ای به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه اجرا گردید. تراکم های مختلف ۳۰۰، ۵۰۰ و ۱۰۰۰ بوته در مترمربع به عنوان فاکتور اول و چهار ژنوتیپ بزرک ایرانی، استرالیایی، کانادایی و فرانسوی به عنوان فاکتور دوم منظور گردید. نمونه برداری در سه مرحله رشد رویشی، ۵۰% گل دهی و رسیدگی فیزیولوژیک انجام شد. نتایج نشان داد که تراکم بوته اثر معنی داری بر میانگین صفات ارتفاع، وزن ماده خشک هوایی گیاه در مرحله رشد رویشی، ارتفاع، قطر ساقه، وزن خشک در مرحله ۵۰% گل دهی، ارتفاع، قطر ساقه، تعداد شاخه فرعی و وزن خشک در مرحله رسیدگی داشت. درضمن صفات تعداد کپسول در بوته، وزن هزاردانه، عملکرد دانه و شاخص برداشت نیز تحت تاثیر تراکم بوته قرار گرفت. ژنوتیپ های مختلف بزرک اثر معنی داری روی صفات ارتفاع، قطر ساقه و تعداد شاخه فرعی در هر سه برداشت داشت. صفات تعداد کپسول در بوته، تعداد بذر در کپسول، وزن هزاردانه، عملکرد دانه، شاخص برداشت و تعداد روز تا ۵۰% گل دهی و رسیدگی فیزیولوژیک نیز تحت تاثیر معنی دار ژنوتیپ های بزرک قرار گرفت. حداکثر عملکرد دانه با میانگین ۸۹۹ کیلوگرم در هکتار مربوط به تیمار ۱۰۰۰ بوته در مترمربع بود. ژنوتیپ ایرانی بزرک، با تولید میانگین ۴۰/۶ بذر در کپسول، تولید میانگین ۱۳۷۵ کیلوگرم بذر در هکتار، میانگین شاخص برداشت ۲۳/۲۱، بیشترین و با میانگین ۶۵ روز تا ۵۰% گل دهی و ۱۲۳ روز تا رسیدگی فیزیولوژیک دیررس ترین ژنوتیپ بود.  

Keywords:

ژنوتیپ های بزرک , تراکم , رسیدگی فیزیولوژیک , عملکرد دانه , مرحله ۵۰% گل دهی