ارزیابی صفات کیفی دانه ی اسفرزه (Plantago ovata Forsk.) تحت رژیم های کم آبیاری و تیمارهای مختلف کودی

به منظور بررسی تاثیر رژیم های کم آبیاری و تیمارهای کودی بر صفات کیفی دانه ی اسفرزه گوش اسبی (Plantago ovata Forsk.) آزمایشی در مزرعه ی آموزشی و پژوهشی گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشکده ی علوم زراعی و دامی دانشگاه تهران انجام گردید. این آزمایش به صورت اسپلیت پلات، بر پایه ی بلوک های کامل تصادفی و در سه تکرار انجام شد. رژیم های آبیاری در چهار سطح شامل رژیم آبیاری کامل، کم آبیاری ملایم، کم آبیاری متوسط و کم آبیاری شدید به عنوان کرت های اصلی و تیمارهای کودی در پنج سطح شامل شاهد (بدون کود)، کود شیمیایی خالص، تلفیق کود زیستی فسفات بارور۲ و کودهای شیمیایی، کود دامی خالص و تلفیق کودهای دامی و شیمیایی به عنوان کرت های فرعی مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج آزمایش نشان داد که تمامی صفات مورد بررسی به طور معنی داری (۰۵/۰ ≤ p) تحت تاثیر رژیم های آبیاری قرار گرفتند. با کاهش تعداد و مقدار آبیاری، عملکرد موسیلاژ و دانه ی اسفرزه به طور معنی داری (۰۵/۰ ≤ p) کاهش یافت، اما درصد موسیلاژ و فاکتور تورم دانه به طور معنی داری (۰۵/۰ ≤ p) افزایش یافتند. تمامی تیمارهای کودی در مقایسه با شاهد، عملکرد موسیلاژ و دانه را به طور معنی داری (۰۵/۰ ≤ p) افزایش دادند. بیشترین عملکرد موسیلاژ (۵۸/۲۵۲ کیلوگرم در هکتار) از تیمار تلفیق کودهای دامی و شیمیایی، تحت رژیم آبیاری کامل بدست آمد. درصد موسیلاژ و فاکتور تورم دانه تحت تیمار کود دامی خالص به طور معنی داری بیشتر از سایر تیمارهای کودی بود.

Keywords:

اسفرزه (Plantago ovata Forsk.) , کم آبیاری , کود , محتوای موسیلاژ