محبوب لطفی - دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران
بهلول عباس زاده - استادیار، بخش تحقیقات گیاهان دارویی و محصولات فرعی، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور
مهدی میرزا - دانشیار، بخش تحقیقات گیاهان دارویی و محصولات فرعی، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور

در این تحقیق اثر تنش خشکی بر صفات مورفولوژیک، انباشت متابولیت های سازگاری پرولین، قندهای محلول و عملکرد گیاه ترخون (Artemisia dracunculus L.) در راستای ارزیابی امکان تولید گیاه ترخون به عنوان یک گیاه دارویی در شرایط تنش خشکی و تعیین آستانه تحمل تنش بررسی گردید. این آزمایش در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با ۴ تیمار و ۳ تکرار اجرا شد. تیمارهای تنش شامل T۱ (۱۰۰% ظرفیت زراعی)، T۲ (۸۰% ظرفیت زراعی)، T۳ (۶۰% ظرفیت زراعی) و T۴ (۴۰% ظرفیت زراعی) بودند. نتایج تجزیه آماری نشان داد که تنش خشکی بر صفات مورفولوژیک ، عملکرد اندام هوایی، پرولین و قندهای محلول اثر معنی دار داشت. افزایش تنش موجب کاهش ارتفاع گیاه، قطر تاج پوشش ، طول، عرض و سطح برگ، قطر ساقه، طول بلندترین ساقه جانبی، طول و گسترش سطحی ریشه، عملکرد ساقه و برگ خشک شد. مقایسه میانگینها نشان داد که بیشترین ارتفاع گیاه، قطر تاج پوشش ، طول، عرض و سطح برگ، قطر ساقه، طول بلندترین ساقه جانبی، طول ریشه، عملکرد ساقه و برگ خشک در تیمار T۱ (تیمار شاهد) و بیشترین میزان پرولین و قندهای محلول و گستردگی سطحی ریشه در تیمار T۴ (FC ۴۰%) مشاهده شد؛ در نتیجه تنش خشکی بر بیشتر صفات مورفولوژیک و عملکرد سرشاخه گلدار و برگ اثر منفی داشت، اما موجب افزایش طول ریشه، میزان پرولین و قندهای محلول در اندام های هوایی گردید.

ترخون (Artemisia dracunculus L.), کمبود آب, صفات مرفولوژیک, قندهای محلول, پرولین