محمدتقی درزی - استادیار، گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد رودهن
محمدرضا حاج سیدهادی - استادیار، گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد رودهن
فرهاد رجالی - استادیار، بخش بیولوژی خاک، موسسه تحقیقات خاک و آب کشور

به منظور بررسی اثر کودهای بیولوژیک بر کمیت و کیفیت اسانس گیاه دارویی انیسون (Pimpinella anisum L.)، شامل میزان اسانس و میزان آنتول، گاما-هیماکالن و استراگول در اسانس، آزمایشی به صورت فاکتوریل دو عامله با استفاده از عوامل ورمی کمپوست (۰، ۵ و ۱۰ تن در هکتار) و کود بیولوژیک فسفره (عدم تلقیح، تلقیح با بذر و تلقیح با بذر + محلول پاشی بر روی خاک در مرحله ساقه رفتن) در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با نه تیمار و سه تکرار در ایستگاه تحقیقات همند دماوند وابسته به موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور در سال زراعی ۱۳۸۸-۱۳۸۷ مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که بیشترین میزان اسانس در دانه (۲۱/۴%) در مصرف ۱۰ تن ورمی کمپوست حاصل شده و بیشترین میزان آنتول در اسانس (۱۴/۹۴%) و کمترین میزان گاما-هیماچالن (۴۷/۲%) و استراگول (۱۰/۱%) در اسانس با مصرف ۵ تن ورمی کمپوست حاصل گردید. کود بیولوژیک فسفره نیز دارای تاثیر معنی داری بر روی صفات مورد بررسی بود، به طوری که بیشترین میزان اسانس در دانه (۹۷/۳%) و میزان آنتول در اسانس (۶۰/۹۴%) و نیز کمترین میزان گاما-هیماچالن (۱۲/۲%) و استراگول (۹۵/۰%) در اسانس با دو بار مصرف کود بیولوژیک فسفره بدست آمد. همچنین اثرهای متقابل در بین عامل ها بر روی میزان گاما-هیماچالن و استراگول در اسانس معنی دار گردید، به طوری که کمترین میزان گاما-هیماکالن (۹۳/۱%) و استراگول (۹۷/۰%) در اسانس در تیمار ۵ تن ورمی کمپوست و دو بار مصرف کود بیولوژیک فسفره حاصل شد.

انیسون (Pimpinella anisum L.), ورمی کمپوست, کود بیولوژیک فسفره, اسانس, آنتول