احمد اکبری نیا - Akbarinia۲۰۰۲@yahoo.com

مرزه سهندی (Saturja sahandica Bormn.)، گیاه دارویی از خانواده نعناعیان، بومی ایران و تنها رویشگاه آن غرب ایران است. در یک آزمایش کرت های خرد شده در قالب بلوک های کامل تصادفی تاثیر سطوح کود نیتروژنه (به فرم اوره)، (شاهد)، ۴۰ و ۸۰ کیلوگرم در هکتار (عامل اصلی) و تراکم کاشت ۸، ۱۰ و ۱۲ بوته در مترمربع (عامل فرعی) بر ارتفاع بوته، تعداد شاخه در بوته، عملکرد و اسانس سرشاخه گلدار پایه های سال دوم مرزه سهندی در سال زراعی ۸۹-۱۳۸۸ در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد تاکستان مورد بررسی قرار گرفت. از لحاظ ارتفاع بوته، تعداد شاخه در بوته و عملکرد سرشاخه گلدار بین کاربرد ۴۰ و ۸۰ کیلوگرم نیتروژن در هکتار تفاوت معنی داری وجود نداشت. اما هر دو بالاتر از تیمار شاهد بودند. بیشترین درصد (۱/۲%) و عملکرد اسانس (۲/۴۲ کیلوگرم در هکتار) با کاربرد ۴۰ کیلوگرم نیتروژن در هکتار بدست آمد و کاربرد نیتروژن بیشتر بازده اسانس را کاهش داد (۷/۱%). تراکم کاشت تا ۱۰ بوته در واحد سطح عملکرد سرشاخه و عملکرد اسانس را افزایش داد. بالاترین عملکرد سرشاخه گلدار (۲۰۹۶ کیلوگرم در هکتار)، بازده اسانس (۱/۲%) و عملکرد اسانس (۱/۴۴ کیلوگرم در هکتار) از کاربرد ۴۰ کیلوگرم نیتروژن در هکتار و تراکم کاشت ۱۲ بوته در مترمربع بدست آمد که با کاربرد ۴۰ کیلوگرم نیتروژن در هکتار و تراکم ۱۰ بوته در مترمربع (عملکرد سرشاخه گلدار ۲۰۶۹ کیلوگرم در هکتار، بازده اسانس ۱/۲% و عملکرد اسانس ۵/۴۳ کیلوگرم در هکتار ) تفاوت معنی داری را نشان نداد.

مرزه سهندی ((Saturja sahandica Bormn, گیاه دارویی, عملکرد, اسانس