میترا امام - مربی پژوهشی، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، تهران
عباس قمری زارع - استادیار، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، تهران
کامبیز اسپهبدی - استادیار، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان مازندران، ساری
طیبه سهیلا نراقی - کارشناس، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، تهران
شکوفه شهرزاد - کارشناس، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، تهران
حبیب زارع - مربی پژوهشی، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان مازندران، نوشهر
لیلا میرجانی - کارشناس، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، تهران

گیاه دارویی تیس (Sorbus aucuparia L.) از گونه های مهم جنس Sorbus در خانواده Rosaceae است و ارزش دارویی آن به دلیل میوه و برگ آن می باشد. به منظور بررسی تاثیر عوامل محیط کشت و تنظیم کننده های رشد بر تکثیر درون شیشه ای گیاه تیس، برداشت جوانه از پایه های بالغ مناطق سنگده ساری، سیاه بیشه مازندران و فولادمحله سمنان در تمام فصول سال انجام و بهترین روش سترون سازی جوانه ها تعیین گردید. این روش عبارت از شستشو و برس کشی نمونه ها با مایع ظرفشویی و بعد با محلول اتانل ۷۰% بود. در مرحله سترون سازی، در ابتدای فصل زمستان تیمار استفاده از محلول ۱/۰% کلریدجیوه برای زمان ۴ دقیقه در مورد ژنوتیپ بالغ سنگده- فریم و زمان ۳ دقیقه برای ریزنمونه ژنوتیپ های سیاه بیشه مناسبتر از بقیه تیمارها بود. برای ریزنمونه ژنوتیپ های فولادمحله، این تیمار در فصل تابستان و در زمان ۵ دقیقه مناسب بود. محیط کشت DKW با هورمون های BA، TDZ و IBA در غلظت های به ترتیب ۵/۰، ۰۵/۰ و ۱/۰ میلی گرم در لیتر در مرحله شاخه زایی و تکثیر و محیط MS با ۲iP ۵/۰ میلی گرم در لیتر برای وصول به شاخه های با رشد طولی مناسب، تعیین گردید. ریشه زایی در محیط تغییریافته MCM مایع با ورمیکولیت و IBA در غلظت ۵/۱ میلی گرم در لیتر و در شرایط تاریکی انجام شد.

تیس (Sorbus aucuparia L.), ژنوتیپ, تکثیر درون شیشه ای, تنظیم کننده رشد گیاهی