زینب رحیمی - دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد
محمد کافی - استاد، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد
احمد نظامی - دانشیار، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد
حمیدرضا خزاعی - دانشیار، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد

خرفه (Portulaca oleracea L.) گونه ای هالوفیت یک ساله می باشد که می تواند به عنوان سبزی، علوفه یا گیاه دارویی در شرایط شور مورد توجه قرار گیرد. سیلیسیم دومین ترکیب معدنی بعد از اکسیژن در کره زمین می باشد. هر چند هنوز نقش آن در گیاهان کاملا روشن نیست، ولی اثرهای مثبتی بر عملکرد و مقاومت به تنش های محیطی در گیاهان داشته است. به منظور بررسی تاثیر سطوح مختلف شوری و سیلیسیم بر برخی پارامترهای مورفوفیزیولوژیکی گیاه خرفه آزمایشی به صورت کرت های خرد شده با چهار سطح شوری (۶/۰، ۷، ۱۴ و ۲۱ دسی زیمنس بر متر) و دو سطح سیلیسیم (عدم کاربرد و کاربرد (۱ میلی مولار سیلیکات سدیم)) و با سه تکرار در سال ۱۳۸۷ در گلخانه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد انجام شد. نتایج نشان داد وزن تر برگ و ساقه، وزن خشک برگ، تعداد برگ و شاخه فرعی در بوته، شاخص سطح برگ، سطح ویژه برگ و ارتفاع ساقه اصلی، تا سطح شوری ۱۴ دسی زیمنس بر متر تفاوت معنی داری با شاهد نداشتند، ولی در ۲۱ دسی زیمنس بر متر کلرید سدیم کاهش معنی داری یافتند، در حالی که وزن ویژه برگ با افزایش شوری افزایش معنی داری یافت. کاربرد سیلیسیم تاثیر مثبت و معنی داری در تعداد برگ در بوته، ارتفاع ساقه اصلی و شاخص سطح برگ داشت. نتایج حاصل از این آزمایش نشان داد که این گیاه تا حد زیادی به شوری مقاومت دارد و می تواند در مناطق تحت تنش شوری به عنوان گیاه دارویی مورد توجه قرار گیرد. همچنین شاید بتوان از سیلیسیم به عنوان یک عنصر مفید در افزایش عملکرد گیاهان زراعی و همچنین افزایش مقاومت آنها به تنش های محیطی استفاده نمود.

خرفه (Portulaca oleracea L.), برگ, ساقه, شاخساره, کلرید سدیم