بررسی اثرهای مصرف نیتروژن بر بازده اسانس و عملکرد دانه توده های مختلف زیره سبز (Cuminum cyminum L.) در منطقه قزوین

به منظور بررسی تغییرات میزان اسانس و عملکرد دانه در توده های مختلف زیره سبز (Cuminum cyminum L.) تحت کاربرد نیتروژن در منطقه قزوین، تحقیق حاضر در سال ۱۳۸۶ در ایستگاه تحقیقات اسماعیل آباد قزوین انجام گردید. آزمایش مزرعه ای به صورت کرتهای خرد شده در قالب بلوک های کامل تصادفی با ۴ تکرار اجرا گردید. عوامل مورد بررسی شامل عامل توده بومی مشتمل بر سه توده بومی زیره سبز سبزوار، بجنورد و اسفراین و عامل کود نیتروژنه حاوی چهار سطح با مقادیر ۳۰، ۶۰، ۹۰ و ۱۲۰ کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار بودند. نتایج نشان داد که توده های بومی دارای صفات معنی داری با یکدیگر بودند. به طوری که بیشترین عملکرد اسانس، درصد اسانس، عملکرد دانه، شاخص برداشت و وزن هزاردانه از توده بومی اسفراین و بیشترین عملکرد بیولوژیک از توده بومی بجنورد بدست آمدند. همچنین در رابطه با تیمار کود نیتروژنه مشاهده شد که اثر مثبت معنی داری بر صفات گیاهی داشته و اگرچه کاربرد ۱۲۰ کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار بیشترین عملکرد بیولوژیک، عملکرد دانه و وزن هزاردانه را تولید کرد ولی بیشترین عملکرد اسانس، درصد اسانس و شاخص برداشت به ترتیب از کاربرد ۹۰، ۶۰ و ۳۰ کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار بدست آمدند. نتایج حاصل از این آزمایش نشان داد که انتخاب توده برتر گیاهی که سازگاری مناسبی با شرایط اقلیمی منطقه کشت دارد، می تواند صفات کمی و کیفی گیاه مورد نظر را به میزان قابل توجهی افزایش داده و از طرفی سبب استفاده بهینه از نهاده های زراعی گردد.

Keywords:

زیره سبز (Cuminum cyminum L.) , توده بومی , نیتروژن , بازده اسانس , عملکرد دانه