مه لقا قربانلی - استاد، گروه زیست شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد گرگان
نینا ادیب هاشمی - دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشکده علوم پایه، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران شمال
مریم پیوندی - استادیار، گروه زیست شناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران شمال

در این پژوهش، برهم کنش کلریدسدیم و اسید آسکوربیک بر پارامترهای رشد (وزن تر و خشک، طول اندام هوایی و ریشه)، مقدار رنگیزه های فتوسنتزی برگها (کلروفیل a، b و (a+b)، کاروتنوئیدها)، مقدار قندهای محلول و پروتئین در اندام هوایی و ریشه گیاه دارویی سیاه دانه (Nigella sativa L.) در شرایط گلخانه ای، به صورت تصادفی با سه تکرار مورد بررسی قرار گرفت. به طوری که گیاهان در معرض غلظت های مختلف کلریدسدیم (۰، ۲۵، ۵۰، ۷۵ و۱۰۰ میلی مولار) و اسید آسکوربیک (۰ و۱۰ میلی مولار) قرار گرفتند. در گیاهانی که تنها در معرض کلریدسدیم قرار داشتند، در مقایسه با گیاهان شاهد، با افزایش غلظت کلریدسدیم، پارامترهای رشد، مقدار رنگیزه های فتوسنتزی و مقدار پروتئین کاهش و مقدار قندهای محلول افزایش یافت. اما گیاهانی که در معرض هم زمان کلریدسدیم و اسید آسکوربیک قرارداشتند، در مقایسه با گیاهانی که تنها در معرض تنش شوری بودند، در غلظت های یکسان کلریدسدیم، پارامترهای رشد، مقدار رنگیزه های فتوسنتزی و مقدار قندهای محلول و پروتئین بیشتری را نشان دادند. این نتایج نشان می دهند که اسپری اسید آسکوربیک (به عنوان یک آنتی اکسیدان) سبب افزایش بردباری به تنش شوری و کاهش اثرهای مضر کلریدسدیم در گیاه سیاه دانه شده است.

اسید آسکوربیک, پروتئین, رنگیزه های فتوسنتزی, سیاه دانه (Nigella sativa L.), شوری, قندهای محلول