اثر تراکم و تاریخ کاشت بر عملکرد و اجزای عملکرد شنبلیله (Trigonella foenum gracum L.)

به منظور تعیین تاریخ کاشت و تراکم مناسب گیاه شنبلیله (Trigonella foenum gracum L.) در منطقه تربت جام آزمایشی در سال زراعی ۱۳۸۴-۱۳۸۳ انجام شد. طرح آزمایشی به صورت اسپلیت پلات در قالب بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار بود. چهار سطح تاریخ کاشت (۹ اسفند، ۲۹ اسفند، ۲۰ فروردین و ۹ اردیبهشت) به عنوان فاکتور اصلی و چهار سطح تراکم (۱۰، ۲۰، ۳۰ و ۴۰ بوته در متر مربع) به عنوان فاکتور فرعی انتخاب شد. نتایج آزمایش نشان داد که بیشترین و کمترین عملکرد دانه (۳۴/۸۸ و ۳/۲۲ گرم بر متر مربع) به ترتیب مربوط به تاریخ کاشت های ۹ اسفند و ۹ اردیبهشت بود. همین تیمارها بیشترین و کمترین تعداد غلاف در بوته (۸/۲۵ و ۸/۶) و وزن هزاردانه (۱۲ و ۹/۹) را نیز داشتند. کاشت دیرتر به دلیل هم زمانی مراحل گلدهی و تشکیل دانه با گرما و تاثیر بیشتر بر ساختارهای زایشی نسبت به رویشی سبب شد که کمترین شاخص برداشت مربوط به تاریخ کاشت ۹ اردیبهشت باشد. همچنین تاخیر در کاشت از طریق کاهش طول دوره رشد رویشی سبب کاهش معنی دار ارتفاع بوته گردید. در بین تراکم های مختلف، تراکم ۴۰ بوته در متر مربع بیشترین عملکرد دانه را تولید کرد. اثر متقابل تراکم و تاریخ کاشت بر هیچ کدام از صفات مورد بررسی معنی دار نشد.

Keywords:

شنبلیله (Trigonella foenum gracum L.) , تراکم , تاریخ کاشت , عملکرد , شاخص برداشت