محمدحسین لباسچی - استادیار، بخش تحقیقات گیاهان دارویی و محصولات فرعی، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور
ابراهیم شریفی عاشورآبادی - استادیار، بخش تحقیقات گیاهان دارویی و محصولات فرعی، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور
محمد بختیاری رمضانی - کارشناس ارشد، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور

سطوح وسیع دیم زارهای کم بازده کشور، لزوم انتخاب و کشت گیاهان مناسب و سازگار با شرایط دیم را برای تولید بیشتر، ایجاد پوشش گیاهی و جلوگیری از فرسایش، آشکار می سازد. در این آزمایش سازگاری و عملکرد گیاه دارویی رازیانه (Foeniculum vulgare Mill.) در شرایط دیم منطقه دماوند، در طی سالهای ۱۳۸۲ تا ۱۳۸۶بررسی شد. این تحقیق در قالب طرح آماری بلوک های کامل تصادفی با ۳ تراکم بوته در واحد سطح در ۴ تکرار اجرا شد. نتایج حاصل از اجرای تیمارهای تراکم در سالهای مختلف، حکایت از تفاوت اثر تیمارهای مختلف تراکم در صفات ماده خشک، دانه، ارتفاع گیاه، وزن دانه در بوته و وزن هزار دانه در سال سوم آزمایش داشت. میزان تولید ماده خشک کل رازیانه به ترتیب در سال های، اول و دوم و سوم به ۱۲۲۹، ۷۷۲ و ۲۰۷۹ و عملکرد دانه نیز به همین روند به ترتیب به ۶۱۱، ۲۸۰ و ۷۱۲ کیلوگرم در هکتار رسید. در این آزمایش برخی صفات مانند وزن هزار دانه و شاخص برداشت در سال اول دارای بیشترین مقادیر بود، ولی بیشترین مقادیر ماده خشک، عملکرد دانه، ارتفاع بوته و وزن دانه در بوته، در سال سوم بدست آمد. در نهایت رازیانه می تواند به عنوان گیاه دارویی مقاوم و سازگار با شرایط دیم زارهای مشابه منطقه دماوند (مناطق سرد) مورد ملاحظه قرار گیرد.

گیاهان دارویی, رازیانه (Foeniculum vulgare Mill.), دیم, تراکم و عملکرد دانه