اثر مصرف مزمن خوراکی بخش هوایی کرفس کوهی (Apium graveolens L.) بر میزان گلوکز و چربیهای سرم خون در موش سفید بزرگ دیابتی شده توسط استرپتوزوتوسین

بیماری دیابت شیرین در زمره شایعترین بیماریهای سیستم غدد درون ریز بدن است که با عوارض متابولیک متعدد همراه می باشد. از طرف دیگر، گیاه کرفس کوهی (Apium graveolens L.) دارای خاصیت کاهش دهندگی سطح پراکسیداسیون لیپیدی و سطح برخی چربیهای سرم در مدل تجربی هیپرلیپیدمی در حیوانات آزمایشگاهی می باشد. بنابراین در بررسی حاضر، اثر مصرف مزمن خوراکی این گیاه بر میزان گلوکز، تری گلیسیرید، کلسترول تام، کلسترول در LDL و HDL خون موش صحرایی دیابتی مورد بررسی قرار گرفت. برای این منظور موشهای صحرایی نر (۴۰=n) از نژاد ویستار در محدوده وزنی۳۲۰-۲۷۰ گرم با سن ۵/۴-۵/۳ ماه به طور تصادفی به چهار گروه کنترل، کنترل تحت تیمار با کرفس کوهی، دیابتی و دیابتی تحت درمان با کرفس کوهی تقسیم بندی شدند. دو گروه تحت تیمار با کرفس کوهی، پودر گیاه مخلوط شده با غذای استاندارد موش (۲۵/۶% بر اساس یک نسبت وزنی) را به مدت ۶ هفته بدون محدودیت دریافت نمودند. میزان گلوکز، تری گلیسیرید، کلسترول تام و کلسترول در LDL و HDL سرم خون قبل از بررسی و در هفته های سوم و ششم پس از بررسی تعیین گردید. وزن حیوانات دو گروه دیابتی و دیابتی تحت تیمار با بخش هوایی کرفس کوهی یک کاهش معنی دار (۰۱/۰p<) در مقایسه با گروه کنترل در هفته ششم نشان داد و تفاوت موجود بین دو گروه دیابتی و دیابتی تحت درمان با کرفس کوهی در حد معنی دار نبود. میزان گلوکز سرم در گروه دیابتی افزایش معنی داری را در هفته ششم در مقایسه با هفته قبل از آزمایش نشان داد (۰۰۱/۰p<) و در گروه دیابتی تحت درمان با کرفس کوهی، کاهش مختصر و غیر معنی دار در مقایسه با گروه دیابتی مشاهده شد. به علاوه سطح تری گلیسیرید در گروه دیابتی افزایش معنی داری را در هفته ششم نسبت به هفته قبل از بررسی (۰۵/۰p<) نشان داد و سطح تری گلیسیرید در هفته ششم در گروه دیابتی تحت درمان با کرفس کوهی در مقایسه با گروه دیابتی به طور معنی دار پایین تر بود (۰۱/۰p<). همچنین یک کاهش معنی دار در سطح کلسترول سرم در گروه دیابتی تحت درمان با کرفس کوهی در هفته ششم در مقایسه با گروه دیابتی مشاهده شد (۰۵/۰p<). از طرف دیگر، میزان کلسترول HDL و LDL در گروه دیابتی تحت تیمار در هفته ششم در حد معنی دار و به ترتیب بیشتر و کمتر از گروه دیابتی بود (۰۵/۰p< و ۰۱/۰p<). بنابراین می توان نتیجه گرفت که تجویز خوراکی و مزمن کرفس کوهی به مدت ۶ هفته در مدل تجربی دیابت قندی هر چند فاقد اثر هیپوگلیسیمیک بارز بوده، ولی موجب تغییرات مطلوب و سودمند در سطح لیپیدهای خون می گردد.

Keywords:

کرفس کوهی (Apium graveolens L.) , گلوکز , لیپید , دیابت قندی , موش صحرایی