مریم نگهبان - دانشگاه تربیت مدرس، دانشکده کشاورزی، گروه حشره شناسی، تهران
سعید محرمی پور - دانشگاه تربیت مدرس، دانشکده کشاورزی، گروه حشره شناسی، تهران

در این تحقیق کارآیی اسانس گیاهان دارویی Artemisiasieberi Besser و Artemisia scoparia Waldst. & Kit روی شپشه آرد Tribolium castaneum (Herbst) مورد ارزیابی قرار گرفت. نرخ رشد نسبی، نرخ مصرف نسبی، کارایی تبدیل غذای خورده شده و شاخص بازدارندگی تغذیه برای اندازه گیری شاخص های تغذیه طراحی شد. تیمارها به روش دیسک آردی در شرایط کنترل شده در دمای ۱±۲۷ درجه سانتی گراد با رطوبت نسبی ۷۰-۶۰ درصد و در شرایط تاریکی ارزیابی شدند. پس از استخراج اسانس از هر دو گونه درمنه، به همراه شاهد، غلظت های ۱/۰، ۵/۰، ۷۵/۰، ۱، ۵/۱ و ۲ میکرولیتر بر دیسک های آردی اضافه شد، سپس تعداد ۱۰ حشره کامل شپشه آرد روی هر تیمار قرار داده شد. پس از گذشت سه روز از شروع آزمایش، مقدار غذای خورده شده و افزایش وزن حشره اندازه گیری شدند. نتایج نشان داد که اسانس گیاه A.sieberi Besser دارای تاثیر بالایی بوده و نرخ رشد نسبی و نرخ مصرف نسبی حشرات کامل را به طور معنی داری کاهش داده است. هم چنین اسانس A.sieberi Besser کارآیی تبدیل غذای خورده شده را در مقایسه با گیاه Waldst. & Kit A. scoparia به طور معنی داری کاهش داده است. اسانس A.sieberi Besser به طور معنی داری نسبت به اسانس Waldst. & Kit A. scoparia دارای تاثیر بیشتری روی شاخص بازدارندگی تغذیه می باشد.

اسانس گیاهی, شپشه آرد, نرخ رشد نسبی, نرخ مصرف نسبی, کارایی تبدیل غذای خورده شده, شاخص بازدارندگی تغذیه