بررسی امکان کاربرد فراورده های درخت اکالیپتوس (پودر برگ و دانه) در کنترل آفات انباری مهم گندم و جو در منطقه سیستان

گندم و جو از جمله محصولات انباری راهبردی محسوب شده که مورد حمله آفات انباری مختلف از جمله لمبه گندم و شپشه های آرد قرار می گیرند. پیدایش مقاومت به بعضی از سموم، به ویژه مالاتیون و فستوکسین، در اکثر آفات انباری، استفاده از روشهای مبارزه غیر شیمیائی مانند روشهای کنترل طبیعی، فیزیولوژیکی، بیولوژیکی و میکروبی علیه آفات انباری، توجه بیشتر محققان را جلب کرده است. ازجمله این ترکیبها می توان به فرآورده های حاصل از درخت اکالیپتوس اشاره کرد. در این تحقیق خصوصیات حشره کشی و دورکنندگی ترکیبهای موجود در پودر برگ و مغز دانه اکالیپتوس روی آفات انباری غالب منطقه سیستان (لمبه گندم  Trogoderma  granariumو شپشه آردTribolium sp.) مورد بررسی قرار گرفته است. نتیجه حاصل از بررسی خاصیت حشره کشی این مواد که در ۸ تیمار (شامل هفت غلظت مختلف که با استفاده از روش لگاریتمی بین دو غلظت حداقل و حداکثر بدست آمده بود و یک تیمارشاهد) با ۴ تکرار برای هر کدام از آفات انباری اجرا گردید، نشان داد که LC۵۰ (غلظت لازم برای کشتن ۵۰ درصد لاروها) در پودر بذر اکالیپتوس برای لمبه گندم ۵.۹۸ و برای شپشه آرد ۵.۶۳ گرم برای هر یکصد گرم ماده غذائی است و نیز LC۵۰ در پودر برگ اکالیپتوس برای لمبه گندم ۶.۸۶ و برای شپشه آرد ۶.۳۵ گرم برای هر یکصد گرم ماده غذائی می باشد. بنابراین پودر بذر اکالیپتوس با میزان LC۵۰ کمتر, دارای خاصیت حشره کشی بیشتری نسبت به پودر برگ اکالیپتوس, علیه هر دو گونه آفت انباری می باشد. همچنین نتیجه حاصل از بررسی خاصیت دورکنندگی این مواد که در ۳ تیمار (شامل دو نوع ماده گیاهی و یک شاهد) با ۴ تکرار برای هر کدام از آفات انباری اجرا گردید، نشان داد که میزان دورکنندگی پودر بذر اکالیپتوس برای لمبه گندم ۶۷% و برای شپشه آرد ۷۵% است در حالی که  میزان دورکنندگی پودر برگ اکالیپتوس برای لمبه گندم۵۰% و برای شپشه آرد ۶۵% می باشد. بنابراین پودر بذر اکالیپتوس با میزان درصد دورکنندگی بیشتر نسبت به پودر برگ اکالیپتوس برای هر دو گونه آفت انباری تاثیر بیشتری از خود نشان داده است.

Keywords:

لمبه گندم , شپشه آرد , اکالیپتوس , LC۵۰ , خاصیت حشره کشی , خاصیت دورکنندگی