شجاع موسی پور سیاه جل - دانشجوی دکتری گروه اقتصاد کشاورزی، دانشکده اقتصاد، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران
مهدی حسینی - استادیار گروه اقتصاد کشاورزی، دانشکده اقتصاد، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران
محمود احمد پور برازجانی - استادیار گروه اقتصاد کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زابل ، ایران
محمد نوروزیان - دانشجوی دکتری گروه اقتصاد کشاورزی، دانشکده اقتصاد، دانشگاه سیستان و بلوچستان. زاهدان، ایران

بخش کشاورزی بزرگ ترین مصرف­کننده آب در کشور است که با توجه به خشکسالی­های دهه­های اخیر، امنیت غذایی و مدیریت صحیح منابع آب از اهمیت ویژه­ای برخوردار است؛ بنابراین، ارائه روش­های صحیح مدیریتی برای صرفه­جویی مصرف آب و کاهش خسارات ذخایر آبی ضروری است. بدین منظور، برای مصرف بهینه این نهاده از سیاست کاهش یارانه آب آبیاری کشاورزی بخش مرکزی شهرستان بافت با استفاده از مدل برنامه­ریزی ریاضی مثبت استفاده شد. داده­های تحقیق با به کارگیری روش نمونه­گیری تصادفی با تکمیل ۱۵۰ پرسشنامه و داده­های اداره جهاد کشاورزی شهرستان بافت برای سال زراعی ۹۸-۹۷ گردآوری شد و برای تخمین داده­های (مانند سطح زیر کشت، نهاده آب و عملکرد) محصولات زراعی منطقه از نرم افزار گمز استفاده شد. نتایج نشان داد که با افزایش قیمت نهاده­ آب آبیاری سطح زیر کشت محصولات جو و گندم با شیب تند و محصول یونجه با شیب ملایم کاهشی می­شوند و سطح زیر کشت محصول ارزن افزایش پیدا می­کند. همچنین، درآمد ناخالص و مصرف آب آبیاری منطقه تحت اعمال سیاست­های کاهش یارانه آب کاهش پیدا می­کند. الگوی کشت کشاورزان به نفع محصولاتی که میزان درآمد بیشتری را به ازای هر واحد آب مصرفی تولید می­کنند، تغییر می­کند. ازاین رو، در اولویت قرار دادن سیاست کاهش یارانه آب آبیاری، در تصمیم­گیری و برنامه­های سیاستی به عنوان راهبردی مناسب و کاربردی جهت افزایش ذخایر منابع آبی منطقه توصیه می­شود.

آب آبیاری, مدل برنامه ریزی ریاضی مثبت, یارانه آب