مجتبی خوش روش - دانشیار گروه مهندسی آب، دانشکده مهندسی زارعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری، ایران.
فاطمه عرفانیان - دانشجوی کارشناسی گروه مهندسی آب، دانشکده مهندسی زارعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری، ایران.
مسعود پورغلام آمیجی - دانشجوی دکتری، گروه مهندسی آبیاری و آبادانی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران.

افزایش تقاضای آب به منظور آبیاری در بخش کشاورزی، سبب افزایش روزافزون استفاده مجدد از پساب­های تصفیه شده یا خام شهری و صنعتی در بسیاری از کشورهای جهان شده است. استفاده از پساب معمولا همراه با آلودگی­های میکروبی و فلزات سنگین است که بخش­های مختلف طبیعت و در نتیجه سلامت انسان را تحت تاثیر قرار می­دهد. فلزات سنگین موجود در این­گونه آب­های نامتعارف یکی از منابع آلودگی آب، خاک و گیاه به شمار رفته که سمیت فلزات سنگین در گیاهان باعث کاهش رشد گیاه می­شود. با اصلاح آب وخاک به روش مغناطیسی می­توان مشکلات فوق را برطرف نمود. در این پژوهش به بررسی تاثیر استفاده از پساب مغناطیسی تصفیه­شده بر عملکرد اجزای عملکرد گیاه ذرت پرداخته شد. بدین منظور آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار در سال ۱۳۹۹ در شهرستان بابلسر انجام شد. تیمارها شامل آبیاری با آب چاه (W۱)، آبیاری با اختلاط ۲۵ درصد پساب و ۷۵ درصد آب چاه (W۲)، آبیاری با اختلاط ۵۰ درصد پساب و ۵۰ درصد آب چاه (W۳)، آبیاری با اختلاط ۷۵ درصد پساب و ۲۵ درصد آب چاه (W۴)، آبیاری با ۱۰۰ درصد پساب (W۵) در شرایط اعمال میدان مغناطیسی (I۱) و بدون میدان مغناطیسی (I۲) بود. مغناطیس نمودن آب آبیاری با عبور آب از میان یک آهن­ربای دائمی با شدت میدان مغناطیسی ۳/۰ تسلا ایجاد شد. نتایج نشان داد که اثر نوع آبیاری و اختلاط آب و پساب بر وزن تر و خشک بوته، تعداد دانه در بلال، وزن هزار دانه، عملکرد بیولوژیک و عملکرد دانه معنی­دار شد. به طور متوسط آبیاری با پساب مغناطیسی باعث افزایش معنی­دار عملکرد دانه (۱۸/۹ درصد) و عملکرد بیولوژیک ذرت (۰۹/۱۰ درصد) نسبت به پساب غیرمغناطیسی شد. همچنین عملکرد و اجزای عملکرد ذرت با افزایش استفاده از پساب، افزایش یافت. به طورکلی با استفاده از فن­آوری مغناطیسی می­توان از آب­های نامتعارف استفاده نمود و مقدار عملکرد گیاه را افزایش داد. 

اجزای عملکرد, اختلاط آب و پساب, آب مغناطیسی, پساب تصفیه شده, فلزات سنگین