نادر حیدری - دانشیار پژوهش، موسسه تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی؛ سازمان تحقیقات، آموزش، و ترویج کشاورزی؛ البرز، ایران.

تغییر اقلیم واقعیتی است که در بیشتر مناطق جهان و ازجمله کشور ایران در حال وقوع است. افزایش گازهای گلخانه­ای (به طور عمده گاز دی اکسیدکربن)، افزایش دما و نوسانات بارش از مولفه های تغییر اقلیم می­باشند که عملکرد محصولات زراعی و در مجموع تولید در بخش کشاورزی را در آینده دستخوش تغییرات زیادی خواهد نمود. شناخت تاثیرات این پدیده بر گیاهان زراعی و تاثیر آن ها بر عملکرد محصول و همچنین شناسایی راهکارهای سازگاری با این پدیده در بخش کشاورزی ازلحاظ مسائل مصرف آب، تولید و تامین امنیت غذایی کشور حائز اهمیت است. در میان روش های سازگاری با تغییر اقلیم تغییرات در نوع محصول و الگوی کشت و تولید یا ایجاد ارقام محتمل به تنش­های محیطی (خشکی، شوری، گرما -حرارتی) نقش مهمی ایفا می­نمایند. در این مقاله با مطالعه و جمع بندی منابع معتبر جهانی و داخلی اثرات تغییر اقلیم بر محصولات زراعی، از جنبه­های تنش­های حرارتی، افزایش نیاز آبی، واکنش گیاهان به گاز CO۲ و درمجموع کارایی مصرف آب و تولید در بخش کشاورزی شناسایی و بحث شده و همچنین روش­ها و راهکارهای­ مواجهه و سازگاری با آن به همراه تعدادی راهکار در این زمینه ارائه شده است.

تغییر اقلیم, آب, گیاه, سازگاری