احمد اکبری نیا - استادیار پژوهشی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی قزوین
محمود خسروی فرد - کارشناس مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی قزوین
ابراهیم شریفی عاشورآبادی - اعضاء هیات علمی موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع
پرویز باباخانلو - اعضاء هیات علمی موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع

به منظور بررسی اثر رژیم های مختلف آبیاری بر عملکرد و اجزای عملکرد گیاه دارویی سیاه دانه، آزمایشی در دو سال زراعی ۱۳۷۶ و ۱۳۷۷ در ایستگاه تحقیقات گیاهان دارویی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی قزوین انجام گرفت. طرح آزمایشی مورد استفاده، بلوکهای کامل تصادفی با ۳ تکرار بود. تیمارهای آبیاری شامل دور آبیاری ۷، ۱۴ و ۲۱ روز و بدون آبیاری (دیم) بود. صفات اندازه گیری شده شامل ارتفاع بوته، وزن هزار دانه، تعداد کپسول در بوته، تعداد دانه در کپسول، نسبت وزن دانه به وزن کپسول و عملکرد دانه بود. نتایج نشان داد که رژیم های آبیاری به طور معنی داری در هر دو سال آزمایش بر ارتفاع بوته، تعداد کپسول در بوته ، تعداد دانه در کپسول و عملکرد دانه تاثیر داشت و تمامی صفات فوق در تیمارهای آبیاری، بالاتر از بدون آبیاری بودند، آبیاری هیچ گونه اثر معنی داری بر وزن هزار دانه و نسبت وزن دانه به وزن کپسول نداشت. بالاترین عملکرد دانه در هر دو سال آزمایش مربوط به دور آبیاری ۷ روز بود (۱۱۱۸ کیلوگرم در هکتار) بود. البته در زمان کمبود رطوبت و حتی به صورت دیم گیاه نسبت به کم آبی از خود مقاومت نشان داد و با حداقل رطوبت، تولید محصول نمود. از بین صفات اندازه گیری شده، ارتفاع بوته، تعداد کپسول در بوته و تعداد دانه در کپسول همبستگی مثبت بسیار زیادی با عملکرد دانه نشان دادند.

گیاه دارویی, سیاه دانه (Nigella sativa), آبیاری, عملکرد دانه