محمد مهدی برازنده - عضو هیات علمی موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع

به منظور افزایش بازده اسانس گیری و نیز کیفیت اسانس یک گونه اوکالیپتوس با نام علمیEucalyptus globulus برگهای این گونه در زمان گلدهی (تابستان ۱۳۸۳) از ایستگاه تحقیقاتی زاغمرز واقع در پاسند بهشهر جمع آوری گردید و در بخش گیاه شناسی موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع، مورد شناسایی قرار گرفت. برگهای خشک و آسیا شده این گیاه به دو روش تقطیر با بخار آب و تقطیر با آب اسانس گیری شد و برشهای مختلف اسانس در فواصل زمانی پانزده دقیقه جمع آوری گردیدند. بازده اسانس گیری در هر برش اسانس محاسبه شد و مشخص گردید که در هر دوروش افزایش زمان اسانس گیری، منجر به تولید اسانس بیشتر می گردد. از طرف دیگر با تزریق برشهای بدست آمده به دستگاه G C مشخص شد که با افزایش مدت زمان اسانس گیری، میزان ترکیب اصلی اسانس (۱و۸-سینئول) کاهش می یابد. در روش تقطیر با بخار آب، بازده اسانس از۱.۶% پس از ۱۵ دقیقه به ۲.۴۲% پس از ۱۸۰ دقیقه از شروع اسانس گیری افزایش یافت، در حالی که میزان نسبی ترکیب اصلی (۱و۸-سینئول) از ۸۲.۲% به ۷۴.۸% تنزل نشان داد. در روش تقطیر با آب، بازده اسانس از۱.۵۵% پس از ۱۵ دقیقه به ۲.۸۶% پس از ۱۸۰ دقیقه از شروع اسانس گیری افزایش یافت، در حالی که میزان نسبی ترکیب اصلی (۱و۸-سینئول) از۹۲.۷% به ۸۵.۶% کاهش نشان داد. در اسانس این گونه از اوکالیپتوس، تعداد پانزده ترکیب شناسایی شد که در میان آنها سه ترکیب ۱و۸-سینئول (۸۲.۲۰%-۷۴.۸۰%)،آلفا- پینن (۷.۷۰%-۶.۲۸%) و لیمونن (۶.۲۰%-۵.۷۰%) در روش تقطیر با بخار آب و همین سه ترکیب،۱و۸-سینئول (۹۲.۷۰%-۸۵.۶۰%)،آلفا- پینن (۲.۳۷%-۲.۰۲%) و لیمونن (۳.۱۰%-۲.۰۴%) در روش تقطیر با آب، بالاترین درصد را به خود اختصاص دادند.

اوکالیپتوس, میر تاسه(Myrtaceae ), روغن اسانسی, اسانس, ۱و۸-سینئول, روش تقطیر, مدت زمان اسانس گیری