تاثیر نحوه مصرف کود نیتروژنی بر کارآیی انرژی تولید در گیاه دارویی ملیس (Melissa officinalis)

به منظور بررسی کارآیی انرژی تولید در اکوسیستم های زراعی، این تحقیق در سال ۱۳۸۳ در مجتمع تحقیقاتی البرز کرج به اجرا در آمد. در این آزمایش از گیاه دارویی بادرنجبویه (Melissa officinalis) که در سال ۱۳۸۱ استقرار یافته و کف بر شده بود استفاده گردید. تیمارهای مورد بررسی شامل کاربرد ۸۰ کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار به فرم اوره و به صورت مصرف در خاک و همچنین به صورت محلول پاشی دو درصدی بر اندام هوایی گیاه در مقایسه با تیمار شاهد بود که در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با ۳ تکرار مورد بررسی قرار گرفتند. در هر دو روش، هنگامی که ارتفاع گیاه به حدود ۱۰ سانتیمتری رسید, اولین تقسیط و ۳۰ روز بعد دومین تقسیط به گیاه داده شد. برداشت گیاه قبل از گلدهی انجام شد. به منظور بررسی کارآیی انرژی تولید در دو روش فوق, نرم افزار کامپیوتری ویژه ای که طراحی و برنامه نویسی شده بود مورد استفاده قرار گرفت. نتایج بدست آمده از تجزیه واریانس نشان داد که روشهای تغذیه گیاه بر کارآیی انرژی تولید, در سطح پنج درصد معنی دار بود. مقایسه میانگین تیمارها نشان داد که کارآیی انرژی در روش محلول پاشی معادل ۲.۱۴ بود که نسبت به سایر روشها اختلاف معنی داری داشت و ضمن افزایش عملکرد، موجب کاهش مصرف نهاده پر انرژی مانند کود شیمیایی نیتروژنی گردید که در نهایت افزایش کارآیی انرژی تولید را در گیاه دارویی ملیس به دنبال داشت. با توجه به نتایج آزمایش، روش محلول پاشی را می توان گامی مناسب به منظور کاهش مصرف کود، حفظ محیط زیست، اقتصادی نمودن فرآیند تولید و در نهایت یکی از روشهای دستیابی به  اهداف کشاورزی پایدار معرفی نمود.

Keywords:

اکوسیستم های زراعی , کارآیی انرژی , زراعت ارگانیک , کشاورزی کم نهاده , کشاورزی پایدار , کود شیمیایی , گیاهان دارویی , ملیس