مهدی اله ورن - دانشجوی کارشناسی ارشد علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران
ولی ربیعی - دانشیار گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران
قاسم زارعی - دانشیار موسسه تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران

اقتصاد علم انتخاب و تخصیص منابع محدود برای رفع نیازهای نامحدود بشری است. این تخصیص زمانی کارا و بهینه خواهد بود که بر مبنای اصولی بنا نهاده شده باشد. در کشور، برخی از گلخانه ها بدون مطالعه اقلیم شناختی و توپوگرافی مناطق ایجاد شده اند. بنابراین هزینه های تولید بالا، نداشتن بازارهای فروش و صنایع تبدیلی و فرآوری، از جمله مشکلات اصلی محصولات این گلخانه ها می باشد. از این رو در این تحقیق به بررسی تناسب اقلیمی شهرک های گلخانه ای استان البرز جهت توسعه کشت های گلخانه ای پرداخته شد. مناطق جغرافیایی مورد مطالعه ظهیرآباد، چوپان آباد و ماهدشت استان البرز بود. برای انجام مطالعه، متغیرهای میانگین های درجه حرارت ماهانه، حداکثر درجه حرارت ماهانه، حداقل درجه حرارت ماهانه، ماهانه رطوبت نسبی و ماهانه تشعشع خورشیدی، بر مبنای ماه های سال میلادی در بازده زمانی ۲۰ ساله (۲۰۱۹-۱۹۹۹) از ایستگاه های هواشناسی جمع آوری گردید. نتایج نشان داد که گلخانه های واقع در استان البرز حداقل در پنج ماه از سال به سیستم های گرمایش فعال نیاز دارند؛ که این امر در منطقه آلمریا یک ماه و در منطقه آنتالیا نیز سه ماه بود. همچنین چهار ماه سال سیستم های سرمایشی کارآمد ضروری می باشد؛ که خود این امر باعث افزایش هزینه ها می گردد؛ و منطقه مورد مطالعه از نظر میزان تابش خورشیدی در حد مجاز بود. نتایج نشان دهنده این امر است که احداث گلخانه در استان البرز از نظر شاخص های جهانی بسیار پایین می باشد. مدیریت و احداث گلخانه به صورت سنتی (حس های پنج گانه) کاری پر هزینه ای است. بنابراین استفاده از سیستم های کنترل اقلیم اتوماتیک امری ضروری برای کاهش هزینه های گلخانه می باشد.

البرز, تناسب اقلیمی, عوامل تاثیرگذار, گلخانه