ویدا ورهرامی - استادیار دانشکده اقتصاد و علوم سیاسی دانشگاه شهیدبهشتی، ایران، (نویسنده مسئول مکاتبات)
زهرا عابدی - استادیار دانشگاه ازاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران
فائزه صادقیان - کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران

زمینه و هدف: از آن جایی که فعالیتهای اقتصادی خصوصا فعالیتهای اقتصادی انرژی­­بر از مهمترین عوامل آلوده­کننده محیط­زیست در کشورهای درحال­توسعه و منطقه منا به شمار می­روند. از این رو با توجه به اهمیت موضوع این مطالعه با هدف واکاوی اثر تسهیلات پرداختی بانک­ها بر کاهش انتشار CO۲ در میان کشورهای خاورمیانه و شمال­آفریقا موسوم به منطقه­منا برای دوره زمانی ۲۰۱۶-۲۰۰۰ انجام گرفته است. روش بررسی: در این مطالعه از روش پنل جهت برازش استفاده شده است. میزان انتشار گاز دی­اکسید کربن به عنوان شاخص آلودگی محیط­زیست به عنوان متغیر وابسته و مصرف­انرژی، آزاد­سازی­تجاری، توسعه مالی، تسهیلات­پرداختی در بخش صنعت و در بخش کشاورزی متغیرهای مستقل هستند. یافته‎ ها: نتایج حاصل از تخمین مدل پانل نشان می­دهد که ضرایب همه متغیرها در بلند­مدت در سطح بالایی معنا­دار بوده، علائم آن­ها مورد انتظار و مطابق با مبانی نظری موضوع می­باشد. روابط برآوردی، تاثیر­گذاری مثبت متغیرهای؛ مصرف­انرژی و آزاد­سازی­تجاری با میزان انتشار گاز دی­اکسید­کربن به عنوان شاخص آلودگی محیط­زیست را نشان می­دهد، بعبارتی افزایش در مصرف انرژی و آزادسازی­تجاری با افزایش میزان انتشار گازدی­اکسید­کربن به عنوان شاخص آلودگی محیط­زیست همراه می­باشد. نتایج وجود رابطه منفی بین متغیرهای؛ توسعه مالی، تسهیلات­پرداختی در بخش صنعت و در بخش کشاورزی با میزان انتشار گازدی­اکسید­کربن به عنوان شاخص آلودگی محیط­زیست را نشان می­دهد. بحث و نتیجه گیری: افزایش در توسعه بازارهای مالی، تسهیلات­پرداختی در بخش صنعت و در بخش کشاورزی منجر به کاهش انتشار گازدی­اکسید­کربن می­شود.

تسهیلات بخش کشاورزی, تسهیلات بخش صنعتی, توسعه مالی, آلودگی محیط زیست, انتشار گازدی اکسید کربن