الهام فروتن - استادیار، گروه کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه پیام نور، قم. (مسوول مکاتبات)
فاطمه گلپایگانی - فارغ التحصیل کارشناس ارشد آبخیزداری دانشگاه تهران.

زمینه و هدف: پدیده تغییر اقلیم با تغییر در میزان بارش، بر میزان آب موجود در آبخوان­ها تاثیر می­گذارد. در این تحقیق هدف آن است که ابتدا میزان متوسط آب زیرزمینی با استفاده از مناسب­ترین روش زمین آمار برآورد گردد و سپس رابطه شاخص آب زیرزمینی با یکی از شاخص­های خشکسالی در مقیاس ماهانه و سالانه مورد بررسی قرار گیرد که اهمیت بارش در تغذیه آب زیرزمینی مشخص شود.     روش بررسی: حوزه آبخیز مورد مطالعه، حوزه آبخیز شریف آباد واقع در استان قم  با وسعت آبخوان  ۲/۲۷۰۳۵ هکتار می باشد. در این منطقه ۱۶ چاه مشاهداتی دارای آمار می­باشند که در این مطالعه، سطح ایستابی چاه های مشاهداتی منطقه در طی بازه زمانی ۱۳۸۴-۱۳۹۴ با استفاده از مدل­های واریوگرامی مورد بررسی قرار گرفت و متوسط سطح ایستابی در هر سال با استفاده از بهترین مدل تعیین گردید. سپس شاخص SWI در حوزه آبخیز محاسبه شد. همچنین در این تحقیق از شاخص SPI که یکی از شاخص­های خشکسالی است استفاده شده و با استفاده از ضریب پیرسون،  همبستگی این شاخص ها در مقیاس ماهانه و سالانه بررسی شد. یافته ها: نتایج نشان داد که در میان مدل­های واریوگرامی که برای درون­یابی داده های ماهانه سطح ایستابی اعمال شد، مناسب­ترین مدل کریجینگ است. همچنین ضریب همبستگی پیرسون بین دو شاخص SWI و SPI در مقیاس ماهانه و در سطح اعتماد ۹۹% در چاه های مورد بررسی معنی دار نمی­باشد. همچنین این ضریب همبستگی در مقیاس سالانه نیز معنی­دار نیست. نتیجه گیری: در این تحقیق معنی­دار نبودن همبستگی بین شاخص خشکسالی SPI  و شاخص آب زیرزمینی در منطقه مورد مطالعه در مقیاس ماهانه و سالانه بیانگر آن است که اگر بیلان آبی در این گونه مناطق درنظر گرفته شود، بارش سهم ناچیزی در تغذیه آب زیرزمینی دارد. لذا می­توان نتیجه گیری نمود بخش اعظم بارش منطقه به علت تبخیر و تعرق زیاد از دسترس خارج می­شود و قادر به تغذیه آبخوان نمی­باشد.

شاخصSWI, شاخص SPI, کریجینگ, آب زیرزمینی, شریف آباد