امید بابامیری - کاندیدای دریافت درجه دکتری مهندسی منابع آب، گروه مهندسی آب، دانشگاه بوعلی سینا همدان.
صفر معروفی - استاد مهندسی منابع آب، گروه مهندسی آب، دانشگاه بوعلی سینا همدان (مسوول مکاتبات)
آرش آذری - استادیار مهندسی آب، گروه مهندسی آب، دانشگاه رازی کرمانشاه

زمینه و هدف: برای تعیین عکس­العمل قابل­انتظار رودخانه بر اثر ورود آلاینده، استفاده از مدل­های ریاضی ضروری است. این مدل­ها قادرند آثار بارگذاری­های موجود و آینده را شبیه­سازی نموده و مدیران و مسئولان را در تصمیم­گیری­های خود یاری نمایند. هدف از مطالعه حاضر شبیه­سازی و آگاهی از روند تغییرات نیتروژن و فسفر در طول رودخانه ذر (بازه سد دز تا پل بند قیر ) با مدل Qual۲kw و همچنین محاسبه درصد خودپالایی رودخانه می­باشد. روش بررسی: در این مطالعه با توجه به آمار و داده­های اندازه­گیری شده در مورد کیفیت آب رودخانه دز در سه ایستگاه دزفول، حرمله و بامدژ و مقایسه آنها با استانداردهای موجود، وضعیت این رودخانه مورد بررسی قرار گرفت. مدل شبیه­ساز رودخانه با ورود مشخصات کمی و کیفی در ایستگاه­های تعیین شده و پساب­های ورودی به آن در فصل کم آب ساخته و کالیبره شد. یافته­ها: نتایج نشان داد که قدرت خودپالایی رودخانه کم است، بیشترین مقدار خودپالایی مربوط به پارامتر N-NH۴ در سال ۲۰۱۴ معادل ۴۵% می­باشد. میزان فسفر غیرآلی در طول رودخانه روند رو به رشدی داشته است. بحث و نتیجه­گیری: میزان نیتروژن نیتراتی و نیتروژن آمونیاکی در بازه کیلومتر ۱۷۳ تا ۹۰ رودخانه، به علت هجوم فاضلاب­ها روند افزایشی دارد. بهترین شبیه­سازی برای پارامتر N-NH۴  در سال  ۲۰۱۶  می باشد که خطای استاندارد آن معادل ۰۲/۰ می­باشد.

شبیه سازی, کیفیت آب, N-NH۴, N-NO۳, P-PO۴ و Qual۲kw