رضا سیاه منصور - استادیار پژوهشی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان لرستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، خرم آباد، ایران. (مسوول مکاتبات)
مرتضی اکبرزاده - استادیار، بخش تحقیقات مرتع، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران.

زمینه و هدف: وابستگی ما به گیاهان برای ادامه حیات آنقدر شدید است که بهره برداری و مدیریت آن علوم خاصی را به خود اختصاص داده است. یکی از گونه های کلیدی مراتع گونهtrichophorum  Agropyron  است. آگاهی از اطلاعات اکولوژیکی آن اهمیت ویژه ای دارد. مطالعه حاضر با هدف تعیین تغییرات فصلی تولید و مصرف گونه Agropyron trichophorum در مراتع ییلاقی استان لرستان انجام گرفته است. روش بررسی: در این تحقیق تولید در داخل قطعه محصور و مصرف در خارج آن (شاهد)، در سالهای ۱۳۸۶ تا ۱۳۸۹ بررسی شد. هرساله تعداد ۵۰ پایه متوسط از گونه در آغاز فصل رویش مشخص شده و ۵ پایه متوسط در ابتدای فصل به ازای هر ماه از فصل چرا در داخل قطعه قرق و ۵ پایه مشابه در خارج قرق انتخاب و در هر ماه از فصل چرا قطع و توزین شد. داده ها در نرم افزارMSTATC  تجزیه و مقایسه میانگین با آزمون چند دامنه دانکن انجام پذیرفت. یافته ها: اختلاف میانگین های اثر سال، ماه و اثر متقابل سال× ماه از نظر آماری معنی دار است (۰۱/۰P < ). تفاوت تولید در سال های مختلف زیاد بود، به طوری که علوفه تولید شده در سال کم تولید حدود ۴۲% علوفه تولید شده در سال پر تولید بود. به طور متوسط هر ساله حدود ۸۰ % از تولید این گونه در طول فصل چرا مورد استفاده دام قرار گرفت که در سال های بررسی بین حدود ۷۵ تا ۸۷ % در نوسان بود. بحث و نتیجه گیری: تولید در خرداد ماه که نتیجه متابولیسم گیاه در نیمه دوم اردیبهشت و نیمه اول خرداد است، بیشتر بوده و در تیر و مرداد کاهش می یابد. در کل این گونه به طور متوسط ۴/۱۴۹ کیلوگرم در هکتار علوفه تولید می کند که ۸/۱۱۹ کیلوگرم در هکتار (۲/۸۰ %) آن مصرف می شود. در تیر و مرداد فشار چرا به پس چر مزارع منتقل شد، این امر به واسطه وجود علوفه در اراضی نزدیک روستا همچنین افزایش دما و کاهش منابع آب در مرتع می باشد.

ماه سال, قرق, تحت چرا, مرتع, پر تولید