داود بهبودی - استاد، گروه توسعه اقتصادی و برنامه ریزی ، دانشکده اقتصاد، مدیریت و بازرگانی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران.
پرویز محمدزاده - دانشیار، گروه توسعه اقتصادی و برنامه ریزی، دانشکده اقتصاد، مدیریت و بازرگانی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران.
سها موسوی - دکتری، گروه توسعه اقتصادی و برنامه ریزی، گروه اقتصاد، دانشکده اقتصاد، مدیریت و بازرگانی، دانشگاه تبریز. (مسوول مکاتبات).

زمینه و هدف: با توجه به محدود بودن منابع انرژی فسیلی و مشکلات ناشی از انتشار گازهای گلخانه­ای، توجه بیش از پیش به انرژی­های تجدیدپذیر ضرورت دارد، زیرا از این طریق می­توان به اهداف توسعه پایدار دست یافت. بنابراین هدف پژوهش حاضر، بررسی روابط بین انرژی­های تجدیدپذیر، انتشار دی­اکسید کربن و توسعه پایدار در ایران و مقایسه با انرژی­های تجدید ناپذیر است. روش بررسی: در این تحقیق، روابط متقابل پویا در الگوی توسعه پایدار- انرژی- آلاینده دی­اکسید کربن با استفاده از روش خودرگرسیون برداری بیزین (BVAR) در ایران طی دوره ۱۹۸۰- ۲۰۱۳ بررسی شده است. شاخص تولید ناخالص داخلی (GDP) اغلب برای بیان رشد اقتصادی و توسعه پایدار در مطالعات استفاده می­شود، اما این شاخص برای ارزیابی توسعه ناکارآمد است. یکی از مهم­ترین شاخص­ها برای ارزیابی توسعه پایدار، شاخص پس­انداز خالص تعدیل شده (GS) است. برای این منظور، در مطالعه حاضر از این شاخص به عنوان شاخص توسعه پایدار استفاده شده است. یافته­ها: نتایج حاکی از آن است که تاثیر ایجاد تکانه مثبت در مصرف انرژی­های تجدیدپذیر و تجدیدناپذیر بر توسعه پایدار در ایران مثبت است. همچنین، شوک مثبت وارده به مصرف انرژی تجدیدپذیر و تجدید ناپذیر موجب افزایش انتشار آلاینده دی­اکسید کربن (CO۲) به میزان متفاوت می­شود. به­علاوه، اثر رشد شاخص توسعه پایدار بر مصرف انرژی تجدیدپذیر مثبت و بر مصرف انرژی تجدید ناپذیر منفی است. بحث و نتیجه­گیری: پیشنهاد می­شود سیاست­گذاران ترویج سیاست­های متنوع­سازی عرضه انرژی به­ویژه انرژی­های تجدیدپذیر را در اولویت قرار دهند.

انرژی تجدیدپذیر, آلاینده دی اکسید کربن, توسعه پایدار, خودرگرسیون برداری بیزین (BVAR)