مهدی زندبصیری - استادیار گروه جنگلداری دانشگاه صنعتی خاتم الانبیاء بهبهان، ایران، مسوول مکاتبات
جواد سوسنی - دانشیار ، گروه جنگلداری، دانشکده کشاورزی، دانشگاه لرستان، خرم آباد، ایران
مهدی پورهاشمی - دانشیار پژوهش، موسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

زمینه و هدف: خشکیدگی و زوال جنگل­های بلوط زاگرس به­عنوان یکی از اصلی­ترین موضوعات محیط­زیستی کشور مطرح شده است. این پژوهش با هدف بررسی شبکه فعالیت­ها، مولفه­های ضروری و مسیر بحرانی در زوال جنگل­های بلوط زاگرس انجام شده است. چنین تحقیقاتی می­تواند زمینه­ تبدیل تهدیدات بحران زوال به فرصت­های چابکی اکوسیستم در جنگل­های زاگرس را فراهم آورد. مواد و روش: این مطالعه در حوزه آبخیز تنگ سولک برای استان کهگیلویه و بویراحمد صورت پذیرفته است. برای ارزیابی زمان­ها در شبکه مدیریت بحران زوال از فن مرور و ارزیابی برنامه استفاده شده است.جمع آوری اطلاعات در دسته­های مختلف فعالیت­های مرتبط با مسائل زیستی، اجتماعی و مدیریتی برای مدیریت زوال بلوط صورت گرفته است. در هر یک از گروه­های فعالیت، مولفه­های هر گروه شناسایی و بررسی محتوایی گردیدند. در نهایت به منظور طرح موضوع تبدیل تهدیدات زوال به فرصت­های محیطی از الگوی چابکی سازمانی در جنگل­های زاگرس استفاده شده است. یافته­ها: نتایج تحقیق نشان می­دهد تدوین و ثبت دانش­های بومی بیش­ترین زمان را در بین فعالیت های مربوط به مشارکت جامعه محلی به خود اختصاص داده است.همچنین نتایج این تحقیق نشان می­دهد تهدیدات زوال بلوط می­تواند دارای فرصت­های محیطی تقویت سیستم اطلاعات مدیریت، بهره برداری بهینه از امکانات و تصمیم­های سازمان­های مرتبط با جنگل­های زاگرس و بهبود طرح­های جنگلداری زاگرس در راستای تقویت زیر سیستم های اجتماعی، زیستی و جنگلکاری باشد. تبدیل این تهدیدات به فرصت­های اکوسیستم منوط به اقدامات مدیریتی در این زمینه بوده و می تواند زمینه ساز طرح چابکی اکوسیستم به مفهوم پاسخ­گویی و انعطاف­پذیری مناسب به متغیرهای محیطی است. بحث: مدیریت بحران زوال لازم است به همه جنبه­های فعالیت های لازم برای مدیریت جنگل های زاگرس  بپردازد. فعالیت­های مطرح شده در این تحقیق متعلق به تمام گرایش­ها و زمینه­های مدیریتی از جمله تحلیل دست اندرکاران در ترکیب با جنگلکاری و مسائل اجتماعی-اقتصادی بوده و نمی توان با تمرکز صرف به یک دسته از عوامل، زوال بلوط را متوقف نمود.

فعالیت های ضروری زوال بلوط, زوال جنگل, مشارکت جامعه محلی, دانش بومی