پرستو سرلک - کارشناسی ارشد جامعه شناسی

زنان به عنوان نیمی از اعضای جامعه نیاز به تامین امنیت در فضاهای عمومی شهری دارند اما در عین حال خشونت در عرصه اجتماع به تجربه هر روزه آنان تبدیل شده است. بر همین اساس پژوهش حاضر با هدف تحلیل کیفی خشونت علیه زنان در فضاهای عمومی شهری به روش نظریه مبنایی انجام گرفته است. جامعه مورد مطالعه زنان ۵۰-۲۰ ساله شهر بندرعباس و نمونه ها هدفمند تا مرحله اشباع نظری به تعداد ۲۴ نمونه انتخاب شده اند و روش گردآوری داده ها نیز مصاحبه عمیق بوده است. بر اساس کدگذاری داده ها پدیده «خشونت جنسی علیه زنان» به عنوان پدیده محوری در نظر گرفته شده است. شرایط علی بروز این پدیده عبارتند از: ۱)کلیشه های جنسیتی، ۲)امنیت کالبدی و اجتماعی فضاهای عمومی، ۳)نوع پوشش و رفتار زنان و ۴)شبکه ارتباطی زنان. راهبردهای که زنان در مقابل این پدیده اتخاذ نموده اند عبارتند از: ۱)اجتناب اجتماعی(منفعل)، ۲)بی تفاوتی اجتماعی(منفعل) و ۳)مقابله اجتماعی(فعال). این راهبردها از دو گروه عوامل تاثیر پذیرفته اند؛ بستر حاکم عبارتند از: ۱)متغیرهای زمینه ای(سن، تاهل، تحصیلات، شغل، و...)، ۲)پایگاه اقتصادی-اجتماعی و۳)اندازه شهر(وسعت، جمعیت). و شرایط مداخله گر عبارتند از: ۱)توانمندسازی زنان در حفاظت شخصی و ۲)نظارت و حمایت اجتماعی. پیامدهای حاصل از راهبردهای مذکور نیز عبارتند از: ۱)تهدید روانی، ۲)تهدید اجتماعی و۳)توانمندی.

خشونت، فضاهای عمومی شهری، زنان، نظریه مبنایی، بندرعباس